Voorwoord
2021, opnieuw een jaar dat de boeken ingaat als een jaar dat gedomineerd werd door corona. Een jaar waarin wederom veel werd gevraagd van iedereen, zowel in het werk als privé. En in het bijzonder aan medewerkers van zorgorganisaties: met toewijding zorgen zij er samen voor dat goede zorg 24/7 gecontinueerd kan worden.
Woorden van dank en waardering daarvoor kunnen niet vaak genoeg uitgesproken worden, dus ook in dit maatschappelijk jaarverslag veel dank aan alle collega’s, bewoners, cliënten, naasten, vrijwilligers. En aan onze medezeggenschapsorganen, Raad van Toezicht en samenwerkingspartners. Voor ieders grenzeloze inzet, vertrouwen, uithoudingsvermogen en veerkracht. Samen hebben we ons ingezet om goede zorg en goed werk te borgen binnen Zorgbalans en in de regio. Dat is een prestatie van groot formaat.
Naast de coronacrisis hebben we binnen Zorgbalans in 2021 onverhoopt ook te maken gehad met een andere crisis. Uiteindelijk met een goede afloop, maar het maakt ons nog meer bewust van de huidige en toekomstige risico’s op het gebied van technologie en digitalisering. In april werd Zorgbalans geconfronteerd met een poging tot afpersing. Door intensieve samenwerking met Hoffmann Cybersecurity, Politie, OM en Zorgbalans heeft de politie een verdachte aangehouden.
Ondanks deze twee intense crisissituaties zijn we er met elkaar in geslaagd om stappen te zetten in het realiseren van onze visie en strategie. De grote veranderopgaven waar de gehele ouderenzorg voor staat hebben wij goed scherp en we nemen initiatief tot het vinden van oplossingen. “De voortgang is zichtbaar en voelbaar”, concludeerde onze externe auditor. Dat is een groot compliment voor iedereen!
Daarnaast zijn we erin geslaagd om een gezond resultaat te behalen. Onze gezonde, economisch duurzame situatie maakt dat wij kunnen anticiperen op de toekomst.
Desondanks moet ik ook concluderen dat de impact van corona op onderdelen onvermijdelijk heeft geleid tot stilstand of mogelijk achteruitgang binnen Zorgbalans. Onze prioriteit was het continueren van goede zorg en goed werk. Een aantal onderwerpen heeft minder aandacht gehad. Als in 2022 corona weer wat naar de achtergrond verdwijnt, zullen we deze zaken weer oppakken en met de juiste prioriteit behandelen. Met realiteitszin uiteraard: niet alles kan tegelijk of hoeft per direct. We bekijken wat de organisatie aan kan en stemmen daarop af. Ook al lijkt corona voorbij, zover is het nog niet én onze medewerkers en Zorgbalans hebben tijd nodig om ervan ‘te herstellen’.
Het maatschappelijk jaarverslag geeft een goed beeld van alle ontwikkelingen in 2021. In 2022 bouwen we verder aan ons gewaagde doel: in 2030 wil Zorgbalans toonaangevend zijn in het vinden van oplossingen voor de exploderende zorgvraag. Dat doen we samen met toewijding, in verbinding en met vindingrijkheid. Ik zie uit naar de samenwerking!
Ik wens je veel leesplezier en je reactie is uiteraard welkom.
Tamara Pieterse
Bestuurder Zorgbalans
1. Toelichting verslaglegging 2021
Zorgbalans verantwoordt zich voor haar bedrijfsvoering in 2021 door:
1. De jaarrekening en vragenlijst DigiMV
Als zorginstelling met een WTZi-toelating verantwoorden wij ons jaarlijks over de manier waarop wij de ontvangen gelden besteden. Deze verantwoording bestaat uit twee onderdelen:
-
Een jaarrekening (BW, boek 2, titel 9), inclusief verantwoording beloning bestuurders;
-
Via de DigiMV-vragenlijst op het gebied van bestuur, bedrijfsvoering, medewerkers en productie.
2. Ons Maatschappelijk Jaarverslag
In lijn met de Zorgbrede Governancecode Zorg geven wij een toelichting op het gevoerde beleid en de gemaakte afwegingen.
3. Kwaliteitsjaarverslag
In het Kwaliteitsverslag leggen wij verantwoording af over de gestelde kwaliteitsstandaarden.
Bovengenoemde documenten publiceren wij, volgens de geldende richtlijnen, op de website van het CIBG en/of die van Zorgbalans.
2. Over Zorgbalans
Over Zorgbalans
Zorgbalans is een ouderenzorgorganisatie en één van de grootste werkgevers in de regio Kennemerland en Zuid-Holland Noord. Wij ondersteunen mensen met een zorgbehoefte om zo lang mogelijk op een eigen wijze vorm en inhoud te geven aan hun leven.
Met bijna 3.800 professionele medewerkers en 900 vrijwillige medewerkers bieden wij tijdelijke en langdurige verzorging, verpleging, huishoudelijke ondersteuning, behandeling, revalidatie en begeleiding bij dementie. Dat doen we bij mensen thuis, in onze ontmoetings- en woonzorgcentra.
Wij gaan uit van de vragen, wensen en mogelijkheden van onze cliënten, veelal ouderen en chronisch zieken met aandacht voor de specifieke vragen van hun naasten en mantelzorgers daarover. Wij organiseren de zorg en ondersteuning zoveel mogelijk in de buurt en vanuit een klein team. Samen met de partner, familie, mantelzorgers en vrijwilligers zoeken we naar de beste zorg en ondersteuning in iedere situatie.
Missie
Onze missie hebben we ook in 2021 kunnen waarmaken:
Uw leven, uw wensen, samen onze zorg.
Visie en strategie 2020 – 2023
Met ingang van 1 januari 2020 is de door Zorgbalansmedewerkers ontwikkelde visie en strategie officieel van start gegaan, gekoppeld aan een daarbij passende strategische agenda voor de toekomst.
Onze maatschappij heeft te maken met een alsmaar toenemende zorgvraag: een groter deel van de Nederlanders is ouder dan tachtig jaar, mensen willen (en blijven) veel langer zelfstandig wonen en hebben daarbij zorg en/of ondersteuning nodig. Daarnaast zien we een daling van het aantal mantelzorgers en zijn er minder mensen beschikbaar op de arbeidsmarkt om de vereiste zorg en ondersteuning te kunnen bieden.
Dat betekent dat wij ons, om de kwaliteit van onze diensten en producten te kunnen blijven continueren, goed moeten voorbereiden op complexere zorg en een andere manier van werken. Daarom wil Zorgbalans in 2030 toonaangevend zijn in Nederland met oplossingen voor deze ‘exploderende’ zorgvraag.
Ons doel is om binnen deze vier jaar richting te geven aan de organisatie, met dit gewaagde doel voor 2030 in het achterhoofd. De inhoud en gestelde doelen delen we met alle medewerkers via een communicatie- en een ontwikkelprogramma, dichtbij de dagelijkse praktijk. Hierin is, naast aandacht voor de strategie, ook aandacht voor de drie kernwaarden van Zorgbalans: Toegewijd, Verbindend en Vindingrijk
Het concreet maken van de visie en strategie vindt stapsgewijs plaats door middel van de Jaarplan-systematiek en een vernieuwd Jaarplan-format. De organisatieonderdelen van Zorgbalans geven hierin aan welke strategische opdrachten zij het komende jaar uitwerken.
Werkgebied
De wijkzorgteams, woonzorg- en ontmoetingscentra en servicediensten van Zorgbalans zijn verspreid over het werkgebied in de regio’s Kennemerland en Zuid-Holland Noord. Van Castricum, Heemskerk, IJmuiden, Haarlem, Bloemendaal, Heemstede en Zandvoort tot in Lisse.
Juridische structuur
Zorgbalans
Zorgbalans is een stichting met een 100% dochterbedrijf: FlexiCura B.V.
FlexiCura B.V.
Met ingang van 2020 richt FlexiCura B.V. zich volledig op zorg- en welzijnsactiviteiten voor de particuliere markt, waaronder beschermd wonen in Huize Zocher (50% van FlexiCura).
Besturingsmodel
Bestuur en management
Zorgbalans wordt bestuurd door een éénhoofdige Raad van Bestuur. Tussen de bestuursorganen van Stichting Zorgbalans en FlexiCura B.V. bestaat een personele unie zodat de bestuurder van Zorgbalans tevens de bestuurder is van FlexiCura B.V. en de Raad van Toezicht & Advies van Zorgbalans tevens de Raad van Commissarissen van FlexiCura B.V. is.
Besturing
De dagelijkse leiding is in handen van het directieteam dat bestaat uit de drie directeuren (Wonen en Revalidatie, Wijkzorg en Ondersteuning) onder voorzitterschap van de Raad van Bestuur (RvB). Om tot breed afgewogen bestuurlijke besluitvorming te komen, wordt in het directieberaad een vaste groep experts uit de organisatie geraadpleegd voor advies.
Corona
Om de coronacrisis te kunnen managen is medio maart 2020 het corona crisisteam (CT) ingesteld. Deelnemers daaraan zijn de bestuurder, de leden van het directieteam, een communicatieadviseur, een beleidsadviseur Kwaliteit, een specialist ouderengeneeskunde en de bestuurssecretaris. Met goedkeuring van de Raad van Toezicht & Advies (RvT&A) heeft de besluitvorming in het kader van deze coronacrisis plaatsgevonden in het CT. Indien nodig of gewenst, is voorafgaand aan de besluitvorming externe advisering verkregen van de interne Hygiëne en infectiepreventie commissie (de HIP-commissie), Centrale Cliëntenraad (CCR), OR, Vakgroep Specialisten Ouderengeneeskunde (VSO) en/of Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraad (VVAR). Na iedere CT-vergadering is het management geïnformeerd over de laatste stand van zaken.
Medio 2021 zijn de wekelijkse CT-vergaderingen gestopt, tot aan de nieuwe uitbraak in het najaar. Het wekelijks overleg werd vanaf toen aangeduid als ‘coronateam’ als signaal dat corona onderdeel is geworden van de reguliere bedrijfsvoering.
In- en externe communicatie
Ook in het tweede coronajaar is veel aandacht besteed aan de in- en externe communicatie van Zorgbalans. In wekelijkse berichten hield de RvB de interne belanghebbenden (RvT&A, CCR, OR en directieberaad) op de hoogte van de stand van zaken en zijn maandelijks alle Zorgbalansmedewerkers met een uitgebreide mailingsbrief op de hoogte gesteld van de actuele corona-ontwikkelingen. De organisatieonderdelen hebben zelf door middel van nieuwsbrieven de eigen bewoners, cliënten en hun naasten frequent geïnformeerd.
Over de beleving en gevolgen van corona binnen Zorgbalans is in eigen beheer een coronaboek uitgegeven waarvoor verschillende medewerkers, cliënten en naasten zijn geïnterviewd. Alle medewerkers en stakeholders hebben dit boek gekregen.
Vanuit de media was er veel aandacht voor de coronasituatie en de nasleep hiervan bij medewerkers en bewoners en cliënten. Evenals voor de covid-unit bij Zuiderhout waar naasten zieke bewoners wel konden blijven bezoeken. Ook ons corona wijkteam, het actieve testbeleid, onze deelname aan de vaccinatie-pilot waarmee onze bewoners als eersten werden gevaccineerd en onze reactie op het onderzoeksrapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid waren terug te zien of te horen op het NOS journaal, NPO Radio 1, EénVandaag, NH Nieuws, Haarlem105, in het Haarlems Dagblad, Noordhollands Dagblad, de IJmuider Courant, NRC en de Volkskrant.
Organogram
Raad van Toezicht & Advies
De Raad van Toezicht & Advies (RvT&A) bestond in 2021 uit vijf leden, te weten:
Marlies Ott (voorzitter), Aad Koster, Gita Gallé, Marten de Bruine en Ton van Veen.
De RvT&A heeft een toezichthoudende taak op strategische c.q. risicovolle ontwikkelingen binnen Zorgbalans. De RvT&A heeft in 2021 acht keer vergaderd met de Raad van Bestuur.
In 2021 heeft de RvT&A aan de volgende RvB-besluiten goedkeuring verleend:
- Investeringsbesluit behandelcentrum Sonnevanck. In aansluiting op de goedkeuring van het oprichtingsbesluit in mei 2020, voor een investering van maximaal € 11 miljoen, onder voorbehoud van het verkrijgen van voldoende externe financiering en de benodigde vergunningen;
- Geconsolideerde Jaarrekening 2020 Stichting Zorgbalans & décharge RvB;
- Jaarrekening 2020 FlexiCura B.V.;
- Maatschappelijk Jaarverslag Zorgbalans 2020;
- Kwaliteitsjaarverslag 2020;
- Begroting 2022 Zorgbalans;
- Kwaliteitsplan 2022;
- Het strategische vastgoedplan 2022;
- Technische statutenwijziging.
In 2021 heeft de RvT&A de volgende besluiten genomen:
- Met ingang van het tweede kwartaal 2021 uitvoering te geven aan het uitvoeringsvoorstel van de staatssecretaris van Financiën naar aanleiding van het oordeel van het Europese Hof van Justitie dat toezichthouders geen btw-ondernemer zijn;
- De selectie van een bureau ter werving en selectie van een lid van de RvT&A;
- Vaststelling van profiel nieuw RvT&A-lid en wervingsproces;
- De samenwerking met de huidig tekenend accountant voort te zetten tot en met de jaarrekening 2022. Daarna wordt een tender voor een nieuwe accountant uitgeschreven;
- De heer Robin Alma te benoemen tot RvT&A-lid met ingang van 1 januari 2022;
- Het bezoldigingsbeleid (Zorgbalans is ingedeeld in klasse V, maar kiest voor bezoldiging conform klasse IV) te continueren en voor 2022 de indexatie vast te stellen op 3%;
- De RvT&A heeft besloten om de toevoeging & Advies te laten vervallen.
Vanwege de coronabeperkingen voor grote bijeenkomsten heeft de RvT&A in 2021 éénmaal met de OR en éénmaal met de CCR een formeel overleg kunnen houden; tussentijds is er regelmatig informeel overleg geweest.
De RvT&A heeft in november 2021 besloten om Robin Alma met ingang van 1 januari 2022 te benoemen tot RvT&A-lid van Zorgbalans. Daarmee wordt de RvT&A tot 1 juli 2022 met één lid uitgebreid. Medio 2022 neemt de heer Alma de voorzittersrol van de commissie economisch duurzaam over van de heer De Bruine die, wegens het verstrijken van zijn tweede benoemingstermijn, dan afscheid zal nemen van de RvT&A. Het eerste half jaar biedt betrokkenen de gelegenheid tot overdracht en inwerken.
Ook in 2021 hebben vanwege de coronamaatregelen veel RvT&A-vergaderingen via Zoom plaatsgevonden. Aanvullend op de formele overlegmomenten zijn de leden van de RvT&A wekelijks door de RvB geïnformeerd via mail en soms via de app, over de COVID-19 situatie binnen Zorgbalans. Daarnaast was er sprake van telefonische afstemming. Deze updates over onder andere besmettingen, vaccinaties, dilemma’s en media-aandacht hebben eraan bijgedragen dat de RvT&A goed aangesloten bleef, zowel onderling als bij de organisatie.
Visie op het toezicht
In de Toezichtvisie Stichting Zorgbalans heeft de RvT&A aangegeven welke rollen en kernwaarden zij hanteert als uitgangspunt in de uitoefening van het toezicht.
Drie adviescommissies
Vanuit de commissies ‘Goede Zorg’, ‘Goed Werk’ en ‘Economisch duurzaam’ geeft de RvT&A invulling aan de adviestaak. De commissie Economisch Duurzaam is een voortzetting van het vroegere auditcommittee. Deelname aan de commissies geeft RvT&A-leden breder inzicht in de organisatie.
De drie commissies hebben een vaste afvaardiging vanuit de RvT&A en het directieteam, aangevuld met experts uit de organisatie en medezeggenschap. Vermenging van toezicht en advies in de commissies ‘Goede Zorg’ en ‘Goed Werk’ wordt vermeden door in deze adviescommissies geen onderwerpen te bespreken die binnen afzienbare tijd ter besluitvorming voorliggen.
Scholing Raad van Toezicht & Advies
De RvT&A bestaat uit leden die gezamenlijk bestuurlijke ervaring in de zorgsector hebben en verdieping en kennis op de thema’s die binnen Zorgbalans van belang zijn, kunnen inbrengen. Door deelname aan het programma Goed Toezicht van de NVTZ en jaarlijkse zelfevaluatie, houden de RvT&A-leden hun toezichthoudende kennis en kunde actueel.
Beloningsbeleid
In lijn met de WNT2 maakt de RvT&A qua beloning uitsluitend onderscheid tussen leden en voorzitter. Net als voorgaande jaren valt de beloning van de bestuursleden op basis van de indelingscriteria van de Ministeriële Regeling Bezoldigingsmaxima Topfunctionarissen Zorg, formeel in klasse V. Desondanks heeft de RvT&A in de vergadering van 16 december 2021 besloten dat ook in 2022 voor de beloning van de bestuurders en toezichthouders, de bezoldigingsrichtlijn van klasse IV wordt gehanteerd. De bezoldiging van de RvT&A-leden bedroeg in 2021 76% van de maximum bezoldiging klasse IV.
Onkostenvergoeding
De voorzitter van de RvT&A beoordeelt aan de hand van het reglement Onkostendeclaratie, tweemaal per jaar de onkostendeclaratie van de RvB. De goedgekeurde onkosten worden betaalbaar gesteld. Opleidingskosten zijn hier niet in meegenomen.
Zorgbrede Governance Code
Als lid van de brancheorganisatie ActiZ houdt Zorgbalans zich aan het nakomen van de Zorgbrede Governance Code (ZGC).
Samenwerken
Samenwerken en netwerken
Zorgbalans beschikt over een groot netwerk van externe belanghebbenden die we informeren over onze doelstellingen en resultaten, onder andere in gestructureerde overleggen. Om de zorg- en dienstverlening aan de burgers in ons werkgebied zo goed mogelijk te doen gaan we, waar het wenselijk en wettelijk is toegestaan, de samenwerking aan met andere zorgorganisaties en ketenpartijen.
Om bij te dragen aan beleidsontwikkelingen in de zorg participeert Zorgbalans in verschillende (landelijke) beleidscommissies. Ook verlenen we medewerking aan congressen en symposia om onze ervaringen te delen.
Nut samenwerking blijkt in coronaperiode
De goede samenwerkingsrelaties in de regio Kennemerland met zowel VVT-instellingen als andere regionale zorgaanbieders, zoals ziekenhuizen, huisartsen en GGZ-instellingen, heeft bijgedragen aan een effectieve en efficiënte coronasamenwerking. In het corona-overleg Kennemerland stemmen de regionale zorgaanbieders wekelijks de corona-ervaringen en het te voeren beleid met elkaar af en wordt ingebracht in het bestuurlijk ROAZ Noordwest 3 overleg. Een specialist ouderengeneeskunde van Zorgbalans heeft namens de regio Kennemerland zitting in de corona expertgroep van DPG Kennemerland. In een frequent overleg stemmen de communicatieadviseurs van deze zorgorganisaties de in- en externe communicatie af om zo onder andere moeilijke doelgroepen beter te bereiken.
Als bestuurslid van ActiZ namens de Kerngroep Wonen & Revalidatie draagt de bestuurder van Zorgbalans (landelijke) kennis over naar de regionale overleggen en neemt deel aan landelijke overleggen, zoals technische briefings voor de vaste Kamercommissie en Bestuurlijke Overleggen met het ministerie van VWS en andere bestuursorganen.
Medezeggenschap
Centrale Cliëntenraad
De Centrale Cliëntenraad (CCR) vergadert maandelijks met de RvB, eventueel in bijzijn van de directieleden. Daarbij worden actuele onderwerpen, vraagstukken en de voorgelegde advies- en verzwaarde adviesaanvragen besproken. Het dagelijks bestuur van de CCR heeft twee keer per jaar overleg met een delegatie van de RvT&A. Ook is er geregeld overleg met andere medezeggenschapsorganen.
Vernieuwde medezeggenschap
De medezeggenschapsregeling cliënten is gebaseerd op de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (Wmcz 2018). Doel van deze wet is om cliënten zelf een steviger positie te geven binnen de zorginstellingen waarvan zij (deels) afhankelijk zijn; de wet geeft ruimte aan maatwerk voor de invulling van cliëntmedezeggenschap per organisatieonderdeel. RvB en CCR hebben in de overkoepelende medezeggenschapsregeling cliënten van Zorgbalans afgesproken om per organisatieonderdeel de medezeggenschap zó te regelen dat actuele cliënten (in de intramurale locaties bewoners of huurders) zelf c.q. hun vertegenwoordigers zoveel mogelijk medezeggenschap hebben. Doel was dat alle organisatieonderdelen in 2020 een vorm voor de invulling van de eigen medezeggenschap hadden geregeld. Als gevolg van de coronaperikelen is hier een vertraging in ontstaan, maar in 2021 is dit binnen de meeste intramurale organisatieonderdelen (woonzorglocaties) inmiddels geformaliseerd. In de extramurale organisatieonderdelen (wijkzorg en ontmoetingscentra) zal naar verwachting de lokale medezeggenschap in de loop van 2022 formeel georganiseerd zijn.
Samenstelling CCR
Vanaf mei 2021 is de overgangsregeling van de CCR beëindigd en heeft de CCR een samenstelling die is geformeerd op basis van de afspraken die daarover in de overkoepelende medezeggenschapsregeling zijn gemaakt. Deze ploeg (in beginsel vijf tot zeven leden) is voortvarend aan de slag gegaan met de behartiging van de cliëntbelangen en het voldoen aan de wettelijke advies- en instemmingsvragen. De aandachtsgebieden hierbij zullen worden verdeeld middels portefeuille- en competentiehouders. De CCR was in Q3 en Q4 onderbezet, maar een intensieve wervingscampagne heeft ertoe geleid dat vanaf maart 2022 de CCR weer uit de gewenste zeven leden bestaat.
Instemming/adviezen CCR
In 2021 adviseerde de CCR tien keer positief op een voorstel van de RvB en verleende één keer instemming aan een RvB-voorstel.
De CCR is vanaf het begin van de coronapandemie wekelijks door de RvB op de hoogte gehouden van de stand van zaken en waar nodig heeft afstemming plaatsgevonden. Tevens ontving de CCR met regelmaat vanuit de organisatieonderdelen cliënt-relevante COVID-19-informatie. De CCR overlegde gedurende de pandemie wekelijks. In het najaar is het reguliere CCR-vergaderrooster weer opgepakt via Zoom of, indien mogelijk, fysieke vergaderingen.
Zorgbalans en FlexiCura
Eind 2019 heeft de CCR positief geadviseerd over de voorgenomen herverdeling van de werkzaamheden tussen de moederorganisatie Zorgbalans en de dochterorganisatie FlexiCura. Voor het verkrijgen van een efficiëntere besturing is een personele unie tot stand gebracht tussen de besturen van beide rechtspersonen. In 2020 heeft de CCR positief geadviseerd op de hierop aangepaste statuten. Onderzocht wordt nog hoe bij FlexiCura, na integratie opererend onder de merknamen Nobilis en Servicepaspoort, de medezeggenschap cliënten in 2022 nieuwe stijl vorm zal krijgen.
Ondernemingsraad
De Ondernemingsraad (OR) bestond in 2021 uit 15 medewerkers uit alle lagen van de organisatie. Ter ondersteuning van de OR was het verslagjaar in handen van een ambtelijk secretaris.
De OR vindt het een bijzondere prestatie dat ook in 2021 alle medewerkers van Zorgbalans, met nog steeds door corona gedomineerde omstandigheden, hebben doorgewerkt en vooral met elkaar de moed er in hebben gehouden.
Het ziekteverzuimpercentage onder medewerkers is het hele verslagjaar hoog geweest en domineerde het streven van onze medewerkers om vooral goede zorg en goed werk te kunnen blijven bieden in onze dienstverlening naar de cliënt. De saamhorigheid met en naar elkaar bleef groot.
Bijkomend gevolg van COVID-19 was dat de Ondersteuning, zo ook de OR, zoveel mogelijk vanuit huis ging werken en de contacten met de belanghebbenden onderhield via Zoom. Het is fijn dat mogelijkheden als online vergaderen bestaan. Gelukkig konden de leden van de OR ook af en toe live bijeen zijn. Deze afwisseling is belangrijk geweest. Ook de cursus in november vond live plaats. Dit heeft de contacten in de OR verstevigd. Vanuit de tweedaagse cursus is een ontwikkellijn opgezet voor 2022.
Zodoende heeft de OR ook dit jaar zijn medezeggenschapstaken met overtuiging kunnen vervullen en is de OR betrokken geweest bij diverse, vernieuwende ideeën:
- Vanuit de brede vernieuwingsagenda binnen Zorgbalans zijn in het verslagjaar stappen gezet door het nader inrichten van en gestalte geven aan Studio Z. Studio Z profileert zich daarbij in een vrije denkersrol en betrekt medewerkers uit de organisatie om mee te denken over de vernieuwende manieren waarop tegen thema’s wordt aangekeken. Noodzakelijk om straks in de zorgvraag te kunnen blijven voorzien.
- Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van de vastgoedagenda van Zorgbalans. Er wordt gestart met een aantal mooie projecten, zoals de toekomst van revalidatiecentrum Zuiderhout, maar ook in woonzorgcentra Huis ter Hagen en Kennemerduin. Alle activiteiten zijn er op gericht om nu en straks te kunnen voldoen aan de reeds benoemde zorgvraag, die zich verder intensiveert.
De betrokkenheid van de OR-leden bij al onze medewerkers was groot in 2021. Het organiseren van klankbordgroepen bleek echter een probleem. Vanwege de krapte op het gebied van medewerkers (door het hoge verzuim) ontbrak tijd en ruimte om hieraan deel te nemen. De OR streeft ernaar om in 2022 de verbinding met alle Zorgbalansmedewerkers weer op het juiste peil te kunnen brengen en elkaar actiever te kunnen stimuleren om ook weer aandacht te hebben voor andere zaken naast de actieve zorgverlening.
Advies/Instemming OR
In 2021 adviseerde de OR zes keer positief op een voorstel van de RvB en verleende drie keer instemming op uiteenlopende thema’s. Briefwisseling vond plaats over de medezeggenschap voor de medewerkers van FlexiCura en de verjaring van verlofuren.
Doorontwikkelen OR-visie
De OR-commissies ‘Strategie en Beleid’ en ‘Lokale medezeggenschap’ houden nauwgezet de eigen doelen en ambities voor ogen. Deze worden getoetst bij het adviseren over en/of instemmen met de door de RvB voorgelegde vraagstukken. Zo ook in 2021.
Hygiëne en infectiepreventiecommissie (HIP-commissie)
De HIP-commissie van Zorgbalans wordt bemenst met voornamelijk interne medewerkers die zijn gespecialiseerd op (deel) terreinen van hygiëne- en infectiepreventie. Zij adviseren het management van de organisatie, gevraagd en ongevraagd, over de uitleg en interpretatie van RIVM-richtlijnen en andere richtlijnen en kaders. Ze worden daarbij ondersteund door een ziekenhuis hygiëne-specialist. Gedurende de coronaperiode heeft de HIP-commissie het coronateam doorlopend, zowel op verzoek als uit eigen beweging, voorzien van adviezen over allerlei corona-onderwerpen, zoals gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), testbeleid, bezoekbeleid, et cetera.
Vakgroep Specialisten Ouderengeneeskunde (VSO)
Zorgbalans vraagt de VSO om advies over belangrijke ontwikkelingen die de inhoudelijke zorgkant beïnvloeden. De vakgroep heeft minimaal twee keer per jaar overleg met de RvB. In 2021 was de VSO betrokken bij het voorgenomen besluit van de versnelde vaccinatie onder bewoners en heeft de vakgroep advies gegeven over het Kwaliteitsjaarplan 2022 en over het toezicht IGJ i.v.m. de vaccinatiegraad van medewerkers.
Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraad (VVAR)
Zorgbalans vraagt de VVAR om advies bij voorgenomen besluiten die de verpleging en verzorging raken. De VVAR heeft minimaal twee keer per jaar overleg met de RvB. In 2021 heeft de VVAR advies gegeven over het Kwaliteitsjaarplan 2022, de versnelde vaccinatie onder bewoners en over het toezicht IGJ i.v.m. de vaccinatiegraad van medewerkers.
3. Beleid en activiteiten
Ontwikkelingen in de wijkzorg
Coronateam wijkzorg
In maart 2020 is het coronateam wijkzorg opgericht om de zorg voor besmette thuiswonende cliënten anders vorm te geven. De werkdruk op de buurtteams en teams van Prettig Thuis kon hiermee worden verlicht waardoor Zorgbalans de juiste, deskundige zorg aan deze cliëntengroep kon leveren. In april 2021 is het team opgeheven en werd de zorg aan cliënten met corona thuis weer door de buurtteams zelf geleverd.
Ontmoetingscentra
Ook in 2021 hebben alle ontmoetingscentra voor grote uitdagingen gestaan, zowel in de praktische uitvoering van de coronamaatregelen als de instructies voor en de omgang met de clubleden hierin. Met veel creativiteit en enthousiasme hebben de medewerkers van de ontmoetingscentra de clubleden gestimuleerd en voorzien van vermaak en ontwikkeling, ook op de momenten dat ze niet konden worden ontvangen op het ontmoetingscentrum.
Huishoudelijke ondersteuning
Bij Zorgbalans is huishoudelijke ondersteuning niet alleen gericht op de huishouding; deze zorg heeft ook een belangrijke signalerende functie. Zorgbalans investeerde in scholing en instructie van de nieuwe medewerkers, zodat ook zij op een hoger niveau zorg kunnen verlenen; onder andere op het gebied van de Sociale Benadering Dementie.
Juiste Zorg op de Juiste Plek
Het bieden van de ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’ en het verplaatsen van zorg vanuit het ziekenhuis naar de thuissituatie betreft één van de strategische opgaves van Zorgbalans. Om deze beweging te versnellen is in 2021 een analyse gemaakt van de huidige en de gewenste situatie. Hiervoor is deskresearch verricht, een enquête uitgezet naar betrokkenen in de regio en hebben verdiepende interviews plaatsgevonden met o.a. zorgprofessionals en/of management van het Spaarne Gasthuis, huisartsen (HZK), het Medisch Coördinerend Centrum (MCC), Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ), Zilveren Kruis en Zorgbalans.
Specialistische teams
Zorgbalans zet al jaren gespecialiseerde teams in die zelfstandig of samen met de buurtteams specialistische zorg in de wijk bieden. Dit betreft: Team Thuiszorg Technologie en Acute Zorg (TTAZ), het Longteam, BrainZ (CVA), Oncologieteam, Hartfalenteam en het Wondteam. Deze teams werken intensief samen met de ziekenhuizen in onze regio.
Chemo thuis
In Zuid-Kennemerland en de Haarlemmermeer hebben thuiszorgorganisaties Amstelring Wijkzorg en Zorgbalans samen met het Spaarne Gasthuis en Zilveren Kruis afspraken gemaakt voor patiënten met kanker. De thuiszorgorganisaties nemen de behandelingen thuis over onder verantwoordelijkheid van de oncologen van het Spaarne Gasthuis. Patiënten hoeven hierdoor minder naar het ziekenhuis en mantelzorgers worden ontzorgd.
Eerstelijns consulten
Zeven specialisten ouderengeneeskunde, twee verpleegkundig specialisten en één verpleegkundig specialist in opleiding verrichten consulten in de eerste lijn. Tevens wordt een keuzestage eerste lijn geboden aan specialisten in opleiding, waar afgelopen jaren twee AIOS gebruik van hebben gemaakt. Er is overleg met het kernteam Wijkgerichte zorg (verderop meer informatie hierover) en overleg met de spoedpost huisartsen, en GGZ in het ambulante veld. In een groot aantal huisartsenpraktijken in de regio worden op reguliere basis MDO’s/ consultatiespreekuren gehouden. De samenwerking met de huisartsen is intensief en goed. Het betreffen vaste koppels van huisartspraktijken en specialisten ouderengeneeskunde. Het team heeft maandelijks een werkoverleg samen met de psychologen in de eerste lijn, om beleid te implementeren en aan te sluiten op nieuwe ontwikkelingen.
Prettig Thuis
Zorgbalans biedt sinds 2011 Wlz-zorg thuis onder de naam ‘Prettig Thuis’ en was bedoeld voor mensen die thuis woonden met een zorgindicatie voor enige begeleiding (ZZP1 of 2). Inmiddels hebben alle Prettig Thuis cliënten een indicatie voor beschermd wonen met intensieve zorg (ZZP4, 5 of 6). In de afgelopen jaren is het dus gelukt om ook voor cliënten met een zware en complexe zorgvraag, langdurige zorg thuis te ontwikkelen. Daarvoor investeert Zorgbalans veel in het opleiden van deze medewerkers. In 2021 is het aantal Prettig Thuisteams uitgebreid van 21 naar 23 teams.
Ontwikkelingen in onze woonzorgcentra
65-jarig jubileum W.F. Visserhuis
Op 14 april 2021 vierde het W.F. Visserhuis in IJmuiden haar 65-jarige bestaan. In diezelfde maand is ook de verbouwing afgerond waardoor het W.F. Visserhuis dusdanig is vernieuwd dat het beter aansluit op de wensen van de bewoners zodat zij daar zoveel mogelijk hun eigen manier van leven kunnen voortzetten.
50-jarig jubileum De Moerberg
In mei 1971 opende woonzorglocatie De Moerberg de deuren en zij vierden dus in 2021 het 50-jarig jubileum. Bewoners en medewerkers van De Moerberg ontvingen een speciale jubileumeditie van het Moerbergjournaal (de krant voor bewoners).
Sonnevanck
2 december 2021 is de bouw gestart van Sonnevanck, een specialistisch geriatrisch behandelcentrum van Zorgbalans in Hillegom. Dit centrum voor mensen met ernstig ontregel(en)d gedrag en acute opname wordt gerealiseerd in nauwe afstemming met de zorgkantoren van Zorg en Zekerheid en Zilveren Kruis. Het behandelcentrum heeft een regionale functie voor de inwoners van Zuid-Kennemerland, Zuid-Holland Noord en Amstelland-Meerlanden die tijdelijke of permanente zorg nodig hebben. Sonnevanck wordt naar verwachting begin 2023 in gebruik genomen.
Samenwerkingen in de regio
Wijkgerichte zorg (WGZ)
In de gehele regio Zuid-Kennemerland is de Wijkgerichte Zorg (WGZ) actief voor thuiswonende kwetsbare ouderen. Alle huisartsen uit deze regio nemen deel aan de WGZ samen met de VVT/thuiszorgorganisaties: Met de Thuiszorg, Sint Jacob, ViVa! Zorggroep, Zorgbalans, Kennemerhart, de Zorgspecialist en Zorggroep Reinalda. Voor onbegrepen gedrag bij thuiswonende ouderen dat bij de huisarts wordt aangemeld kan de huisarts een beroep doen op een vaste specialist ouderengeneeskunde (SO) en een klein team van Verpleegkundigen Ouderen (VO’s). Het Informatiepunt Wijkgerichte zorg wordt ‘White label’ uitgevoerd door de Zorgcentrale van Zorgbalans.
Interventie- en Expertteam (IET)
Voor alle thuiswonende ouderen kan de huisarts het IET (Interventie- en Expertteam) inschakelen. Het IET bestaat uit de extramurale SO’s en GZ-psychologen van de deelnemende organisaties aan WGZ. De leden van het IET werken allen op uniforme wijze. Consult verloopt via of in overleg met de huisarts.
Kennis Expertise Centrum (KEC)
Voor Wlz-gefinancierde cliënten bestaat het KEC, Kennis Expertise Centrum. Het KEC werkt vanuit een intramurale setting waarbij vijf zorgorganisaties hun krachten bundelen en kennis delen: Sint Jacob, Zorggroep Reinalda, Kennemerhart, Pro-Senectute en Zorgbalans. Het doel van het KEC is het bieden van laagdrempelige ondersteuning, coaching en advies aan zorgmedewerkers die te maken hebben met de steeds complexere zorgvraag rondom onbegrepen/probleemgedrag.
CAZHEM
CAZHEM (Centraal Aanmeldpunt Zorginzet Haarlem En Meer) is een samenwerking tussen huisartsen, spoedeisende hulp van het ziekenhuis en VVT-organisaties met als doel de doorstroom vanuit spoedpost naar een geschikte plek te bevorderen. CAZHEM heeft een overzicht van spoedbedden in de avonden, weekenden en nachten in onze regio.
MCC
Het Medisch Coördinerend Centrum (MCC) Haarlem en Meer heeft tot doel de (transmurale) zorgverlening in de regio Haarlem, Haarlemmermeer en Zuid-Kennemerland te verbeteren. In het MCC werken de huisartsen, de specialisten werkzaam in het Spaarne Gasthuis en VVT-organisaties hiervoor samen. Namens de regionale VVT-organisaties neemt een specialist ouderengeneeskunde van Zorgbalans deel aan dit overleg.
Regionale samenwerking Wzd – WVGGZ in het kader van IBS
In de regio Kennemerland zijn tussen GGZ InGeest en VVT-organisaties goede afspraken van kracht met betrekking tot crisisopnames, IBS en RM. Er is één crisisdienst (GGZ) en er is gegarandeerd een bed beschikbaar voor een crisisopname in Den Weeligenberg, gekoppeld aan doorplaatsingsafspraken naar de andere VVT-organisaties (Kennemerhart, Zorggroep Reinalda en Sint Jacob). Betrokken partijen blijken elkaar goed te kunnen vinden in geval van actualiteiten/casuïstiek als in het maken van structurele werkafspraken in de regio. In 2021 hebben de eerste verkennende gesprekken plaatsgevonden over het opzetten van een dergelijke samenwerking tussen Zorgbalans, GGZ Rivierduinen en VVT-aanbieders in de regio Zuid-Holland.
Pilot observatiebedden
De pilot observatiebedden is in februari 2020 gestart op de revalidatie-afdeling van Velserduin, en is in verband met de coronapandemie verlengd naar 2022. Doel van deze pilot die in samenspraak met het Zorgkantoor, Kennemerhart en Sint Jacob is opgezet, is om de instroom van kwetsbare oudere somatische patiënten met (mogelijk) lichte cognitieve stoornissen naar het ziekenhuis te verminderen.
Pilot logeerzorg
In 2020 zijn de gemeente Haarlem, Tandem, Kennemerhart en Zorgbalans gestart met de pilot logeerzorg: planbare logeerplekken voor mensen die niet zonder hulp thuis kunnen blijven. De pilot heeft ten gevolge van de coronapandemie tijdelijk stilgelegen. Vanaf 1 juni 2021 zijn de planbare logeerplekken weer te reserveren. Het biedt mantelzorgers de mogelijkheid hun zorgtaken tijdelijk aan een ander over te dragen.
Regionale samenwerking VVT, GGD en GHOR
In de regio Kennemerland werken de 16 VVT-organisaties in belangrijke overlegstructuren als het ROAZ (Regionaal Overleg Acute Zorgketen) en het TONAZ (Tactisch Overleg Niet Acute Zorgketen) intensief samen. De bestuurder van Zorgbalans vertegenwoordigde tijdens de coronaperiode de VVT-sector Noord-Holland Noord, Zaanstreek-Waterland en Kennemerland in het Bestuurlijk Crisis ROAZ. Daarnaast was de bestuurder van Zorgbalans voorzitter en aanjager van het VVT-overleg in Kennemerland en is zij tevens eerste contactpersoon voor de GGD GHOR en neemt zij deel aan het TONAZ.
Daarnaast participeert een specialist ouderengeneeskunde (SO) van Zorgbalans in het expertteam geïnitieerd door de DPG (Directeur Publieke Gezondheid).
GGD COVID-19 vaccinaties
Zorgbalans is in december 2021 gevraagd om verpleegkundigen en artsen ter ondersteuning van de vaccinatieteams van de GGD-vaccinatiestraten in te zetten in de regio Kennemerland. Zorgbalans heeft daarvoor vier artsen en twee verpleegkundigen beschikbaar gesteld.
Technologie binnen Zorgbalans
Robotgestuurde procesautomatisering (RPA)
Zorgbalans maakt zo nodig gebruik van RPA om software-robots te maken, dit zijn virtuele medewerkers (software robots) die worden ingezet voor het automatiseren van bedrijfsprocessen. Sinds 2021 hebben we een functionaliteit in de software ingebouwd voor de zogenaamde Wlz-checks en is de RPA voor ons Bedrijfsondersteunend bureau (BOB) niet meer nodig.
Technologie Wonen & Revalidatie
Woonzorgtechnologie en leefstijlmonitoring
Door middel van de nieuwste sensor- en locatiebepalingstechnologie genereert Sensara data. Deze data zijn zichtbaar in de SensaraCare app op de tablet en smartphone. Via de app heeft het zorgteam altijd inzicht in de situatie van de bewoners en geeft het systeem alarmen wanneer hulp nodig is. Deze woonzorgtechnologie is de afgelopen jaren op meerdere locaties gerealiseerd.
Cliëntportaal
In 2020 zijn we gestart met de invoering van de cliëntportalen ‘MijnLableCare’ voor bewoners van woonzorglocaties en ‘Yris’ voor revalidatie-cliënten. Hiermee heeft de cliënt en/of de vertegenwoordiger digitaal inzage in het dossier van de cliënt. In totaal zijn er 700 actieve portalen voor MijnLableCare en Yris.
Voor de wijkzorg wordt gebruik gemaakt van het cliëntenportaal Carenzorgt. In 2021 is het aantal gebruikers hiervan toegenomen.
Berichtenmanager
Steeds meer apparaten en sensoren zijn aangesloten op het netwerk van Zorgbalans, zoals de verpleegoproepsystemen, de bed sensoren, de dwaaldetectiesystemen of de camera- en deurintercomsystemen. Met behulp van een app op een telefoon of tablet of met een webbrowser kan de functionaliteit van het apparaat worden bediend en/of kunnen beelden, geluid of berichten binnenkomen bij een zorgteam. Het aantal nuttige toepassingen groeit snel en dit is een ontwikkeling die we als Zorgbalans omarmen. Ook in 2021 is de inzet van woonzorgtechnologie en leefstijlmonitoring uitgebreid. Om deze groei op een goede manier vorm te geven, heeft in 2021 een leveranciersselectie plaatsgevonden voor een centraal ‘zorgcommunicatieplatform’. Bedoeling is dat na implementatie alle apparaten en sensoren (onafhankelijk van welke leverancier deze komen) en berichten (signalen, tekst, beeld, geluid) via dit platform, de zogenaamde ‘berichtenmanager’, de gebruikers zullen bereiken. Idealiter kunnen de gebruikers dan via één app op de telefoon/tablet of pc, de apparatuur bedienen en/of reageren op binnenkomende berichten. In 2022 wordt per locatie de berichtenmanager geïmplementeerd.
Technologie Wijkzorg
Door middel van technologieprojecten in de wijkzorg wordt de inzet van technologie versneld vanuit het perspectief van waardecreatie. De projectmatige aanpak vergroot de acceptatiegraad van technologie door cliënten, mantelzorgers en medewerkers. Het betreft naast medisch-technologische veranderingen ook technologische inzet op het gebied van veiligheid (Medimo), monitoring (Compaan) en pg-ondersteuning via robotica.
Uitleen zorgtechnologieën
Via de uitleenwinkel van Zorgbalans kunnen medewerkers diverse zorgtechnologieën kosteloos lenen voor hun cliënten, van druppelbril tot robotkat. Het doel hiervan is om te onderzoeken of het een passende oplossing biedt voor de cliënt, voor zowel zijn of haar zelfredzaamheid als om beter voorbereid te zijn op de ‘exploderende’ zorgvraag.
Medimo
Na een succesvolle pilot, zijn in 2021 alle buurtteams aan de slag met Medimo, de digitale toedienregistratie waardoor er altijd een actuele toedienlijst aanwezig is. De controle van risicovolle medicatie kan daarmee veilig op afstand worden uitgevoerd. De bestellingen van medicatie kunnen direct in Medimo worden geplaatst en bijsluiters kunnen hierin direct worden geraadpleegd. Hiermee wordt de medicatieveiligheid vergroot en verloopt het werkproces efficiënt en toekomstgericht. In samenwerking met de teams, de apotheken en Medimo worden waar nodig optimalisaties doorgevoerd.
Zorgbalans is de eerste zorgorganisatie met een voice-applicatie
Met de Robin-app worden onze medewerkers met behulp van spraaktechnologie en beeldondersteuning door gecompliceerde zorgprotocollen geleid. De cliënt en mantelzorger kunnen meekijken, zodat zij precies weten wat hen te wachten staat. Zorgbalans ontvangt voor de ontwikkeling van deze app subsidie vanuit de SOW, Subsidieregeling Ondersteuning Wijkverpleging. Met de app hebben wij de tweede plaats behaald bij de Health Valley Bridge Prijs 2021.
Leefstijlmonitoring in de thuiszorg
Zorgbalans is in 2021 gestart met het project leefstijlmonitoring in de thuiszorg. Doel is dat Wlz-cliënten (ZZP4 of 5) of potentiële Wlz-cliënten met lichte tot matige dementie, langer verantwoord en veilig thuis kunnen wonen en dat opname in een verpleeghuis wordt uitgesteld.
Met behulp van sensoren in de woning wordt geprobeerd inzicht te verkrijgen in het leefpatroon van de cliënt. Inzicht bijvoorbeeld over loopsnelheid, slaapritme, toiletgebruik, en het verlaten van de woning. Op basis van dit inzicht kan per cliënt zorg op maat worden georganiseerd doordat we zo kunnen nagaan of er veranderingen zijn in het activiteitenpatroon van bijvoorbeeld cliënten met cognitieve problematiek.
‘Meten = weten’ pakket voor coronapatiënten
Coronapatiënten van het Spaarne Gasthuis die stabiel en voor het grootste deel hersteld zijn, kunnen sinds december 2020 iets eerder naar huis. Hiervoor is, in nauw overleg met de crisisteams van de huisartsen uit de regio, een samenwerking opgezet tussen het Spaarne Gasthuis, huisartsen en Amstelring Wijkzorg en Zorgbalans.
Zorgbalans heeft hiervoor speciale ‘Meten = weten’ pakketten samengesteld om het zuurstofgehalte, de hartslag, temperatuur, bloeddruk en het bloedsuikergehalte van deze coronapatiënten te monitoren. Via de tablet kan de huisarts of arts van het Spaarne Gasthuis de monitoring op afstand doen en via beeldbellen contact maken met de patiënt.
De patiënt bepaalt zelf welke zorgverleners de meldingen via de tablet ontvangen of inzage krijgen in de metingen. Hij behoudt dus zoveel mogelijk zelf de regie.
Digitale ontmoeting
In 2021 zijn de in Haarlem gevestigde ontmoetingscentra van Zorgbalans en het Sociale Benaderingsteam van Zorgbalans gestart met de pilot ‘Digitale Ontmoeting’. Vijf thuiswonende mensen met een haperend brein ontmoetten elkaar gedurende een maand wekelijks via het online en interactieve programma ‘Digitale Ontmoeting’ op de Compaan. Dit programma is gebaseerd op de visies van de ontmoetingscentra en de Sociale Benadering Dementie waarin verbinding en contact, het aansluiten op het gevoel in plaats van de cognitieve vaardigheden en focus op wat wél kan, centraal staan. Improvisatie is het sleutelwoord – het draait om aansluiten bij behoeften, wensen en mogelijkheden van de deelnemers. De onderliggende overtuiging is dat digitaal meer mogelijk is dan we denken. Ook bij mensen met een haperend brein!
Economisch duurzaam
Green Deal zorg 2.0
Zorgbalans heeft zich in oktober 2021 aangesloten bij de Green Deal zorg 2.0 en belooft daarmee een bijdrage te leveren aan het verduurzamen van de zorgsector en inzet voor CO2-reductie, circulair werken, medicijnresten uit water en een gezond makende leef- en verblijfsomgeving.
De Green Deal zorg 2.0 aanpak is een gezamenlijk programma van de ministeries van Economische Zaken en Klimaat, Infrastructuur en Waterstaat en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ondersteunt de ministeries bij de uitvoering hiervan. De Omgevingsdienst IJmond voert namens en voor onder andere gemeente Haarlem taken uit op het gebied van milieutoezicht en handhaving. Beide organisaties juichen het toe dat Zorgbalans zich bij de Green Deal zorg 2.0 heeft aangesloten.
4. Goed werkgeverschap
Voldoende en veelzijdige medewerkers
In 2021 zijn we gegroeid in aantal medewerkers: ultimo 2021 waren er 3.764 medewerkers in dienst (2.091 fte) van Zorgbalans. Daarvan zijn 740 medewerkers nieuw ingestroomd (283 fte). De uitstroom bedroeg 649 medewerkers (203 fte). Per saldo is het aantal medewerkers gegroeid met 91.
De arbeidsmarkt is in 2021 nog krapper geworden dan in de jaren ervoor. Het werven en selecteren van nieuwe medewerkers met een zorgopleiding wordt steeds moeilijker. De zorgsector heeft te kampen met een snel stijgende zorgvraag waardoor de vraag naar medewerkers ieder jaar toeneemt. De vacaturedruk voor functies als verzorgende of verpleegkundige is 6:1. Dat betekent dat er binnen deze functies slechts één sollicitant is voor zes vacatures. Zorgbalans kijkt daarom ook naar diverse en bredere oplossingen voor de toekomstige exploderende zorgvraag. De inzet van technologie staat daarbij hoog op de agenda én er is veel aandacht voor het behoud van medewerkers.
Arbeidsmarktcommunicatie
Om onze positie op de arbeidsmarkt te behouden en te verstevigen is er veel energie gestopt in de arbeidsmarktbenadering om als Zorgbalans goed zichtbaar en vindbaar te zijn voor werkzoekenden. Door de krapte op de arbeidsmarkt zijn we ons tevens gaan richten op latent werkzoekenden en bredere profielen. Wat brengt iemand (naast zijn of haar (zorg)diploma)?
De arbeidsmarktcommunicatie campagne van Zorgbalans sluit daar op aan. De campagne richt zich op het talent van medewerkers om aan te sluiten bij de belevingswereld van onze cliënten. De campagne wordt cross mediaal ingezet, zowel online (bijvoorbeeld via social media en mobile campagnes) als offline (bijvoorbeeld via buitenreclame en krantenadvertenties) voor brede herkenbaarheid, vindbaarheid en een sterk werkgeversmerk.
Hiernaast hebben we het sollicitatieproces geoptimaliseerd en laagdrempeliger gemaakt voor sollicitanten. Zo bieden we diverse mogelijkheden om te reageren op een vacature; door middel van digitale oplossingen kan dit bijvoorbeeld met een video of via WhatsApp.
De medewerkersreis
Nieuwe medewerkers doorlopen een onboarding-programma van 100 dagen waarbij een warm welkom voorop staat. Zij ontvangen onder andere een (digitale) introductie in de organisatie, een inwerkprogramma op maat en een buddy die hen de eerste 100 dagen begeleidt.
Wanneer de onboarding-periode voorbij is, vervolgt de medewerkersreis met ruimte en aandacht voor de ontwikkeling van de medewerker. Zit een medewerker onverhoopt niet op de juiste plek, dan kijken we samen naar oplossingen binnen Zorgbalans. Met onder andere 13 woonzorglocaties, meer dan 65 teams in de wijk en een breed aanbod aan opleidingen, zijn er altijd mogelijkheden om door te stromen en door te leren. Wij geloven dat er voor iedere Zorgbalansmedewerker een passende werk en/of leerplek is binnen de organisatie.
Opleidingen
Zorgbalans verzorgt samen met ROC OPPstap interne opleidingen voor haar medewerkers. Dit zijn opleidingen van niveau 2 tot en met 4. In figuur 1 is weergegeven hoeveel medewerkers er in 2021 in opleiding waren. In figuur 2 is weergegeven hoeveel huidige medewerkers en nieuwe medewerkers er in opleiding zijn. En in figuur 3 tot slot is het aantal medewerkers in opleiding per opleidingsniveau te zien.
1. Aantal medewerkers in opleiding 2021
2. Herkomst opleiding instroom 2021
3. Aantal medewerkers per opleidingsniveau
Ook heeft Zorgbalans een samenwerking met Hogeschool Leiden, Nova College en LOI.
In 2021 is ongeveer eenzelfde aantal medewerkers als de voorgaande jaren een opleiding gestart. Leren tijdens de coronapandemie bleek naast alle coronaperikelen op het werk en privé veel van onze medewerkers te vragen. Werkbegeleiders en opleidingsadviseurs hebben daarom intensiever ondersteuning en begeleiding geboden aan de medewerkers in opleiding. We zijn trots op zowel de leerlingen als de werkbegeleiders en opleidingsadviseurs, dat afgelopen jaar 123 medewerkers hun diploma hebben behaald, nagenoeg hetzelfde aantal als in 2020.
Zorgtechnologie in de opleidingen
Technologie is meer en meer verweven in de diverse werkprocessen van onze beroepsopleidingen. In 2021 hebben acht klassen, van helpenden tot aan verpleegkundigen het keuzedeel Zorg & Technologie afgerond. Deze leerlingen zijn belangrijke ambassadeurs voor het gebruik van technologie binnen hun team of locatie.
De leerling-verzorgenden zijn gestart met een nieuwe versie van keuzedeel Zorg & Technologie, waarbij zij aan de hand van een methodische wijze een experiment uitvoeren. Zo leren zij dat technologie een onderdeel is van de werkzaamheden bij het verlenen van zorg.
Stagiaires
Het in huis hebben van stagiaires is leerzaam voor hen en voor onze medewerkers. Stagiaires behoren tot een team en zijn van meerwaarde door het inbrengen van nieuwe kennis en inzichten. Er zijn binnen Zorgbalans meer dan voldoende stageplekken voor diverse opleidingen. Het komende jaar proberen we daarom meer stagiaires aan Zorgbalans te verbinden.
De medewerker blijft deskundig en vakbekwaam
Gediplomeerde medewerkers kunnen zich specialiseren door het volgen van diverse opleidingen. Op het Zorgbalans Leerplein staan verschillende trainingen/opleidingsmodules. Sommige trainingen zijn noodzakelijk om te volgen en af te ronden, bijvoorbeeld die over voorbehouden handelingen. Er zijn ook trainingen die vanuit de persoonlijke interesse kunnen worden gevolgd, bijvoorbeeld over persoonlijk leiderschap en goed rekenen. Voor herintredende verpleegkundigen en verzorgenden zijn in 2021 modules voor het opfrissen van hun kennis verder aangevuld. Op verzoek zijn er ook maatwerktrajecten ingeregeld, zoals alle PDL-scholingen en basistrainingen palliatieve zorg voor verzorgenden en verpleegkundigen.
In 2021 is er 9.028 keer ingelogd op de Noordhoff (zorg)leerpaden. Dit aanbod wordt regelmatig aangevuld en geactualiseerd. De GoodHabitz modules zijn in totaal 1.411 keer aangevraagd. Er zijn in totaal 2.441 certificaten uitgereikt voor het volgen van een training of module via het Zorgbalans Leerplein.
Vitale medewerkers
Regeling BalansBudget en regeling pensioen na 45 jaar in de zorg
Vanaf 1 januari 2021 biedt Zorgbalans haar medewerkers de mogelijkheid om op basis van de cao verlofuren opzij te zetten voor het BalansBudget. Het BalansBudget is een regeling voor verlofsparen, waarmee medewerkers in alle fasen van hun loopbaan tijdelijk minder of niet kunnen werken. Binnen Zorgbalans zijn in 2021 met 140 medewerkers gesprekken gevoerd over de mogelijkheid om gebruik te maken van deze regeling en met ruim 90 medewerkers zijn hierover afspraken gemaakt.
Per 1 september 2021 kunnen medewerkers een beroep doen op de regeling pensioen na 45 jaar in de zorg mits zij voldoen aan de gestelde voorwaarden. In 2021 hebben we met 16 medewerkers gesprekken gevoerd over de mogelijkheid om gebruik te maken van deze regeling en met 8 medewerkers is een vaststellingsovereenkomst gesloten. Zorgbalans zorgt ervoor dat haar medewerkers geïnformeerd zijn over alle regelingen waarop zij een beroep kunnen doen en dat vragen hierover worden beantwoord.
Preventie en verzuimbegeleiding
Per januari 2021 zijn met instemming van de OR twee nieuwe bedrijfsartsen gestart. Van juni tot en met december 2021 is er tijdelijk een derde bedrijfsarts ingezet om de druk op de wachttijd voor de bedrijfsartsen te verminderen. Vanwege corona is de kennismakingsrondgang van de nieuwe bedrijfsartsen uitgesteld naar eind 2021 en gaande in 2022. Tevens zijn vanwege corona de spreekuren merendeels telefonisch uitgevoerd.
Ter ondersteuning van zieke medewerkers of in het kader van preventie van uitval, zijn ook in 2021 interventies ingezet zoals coach op locatie, Shared Ambition, bedrijfsmaatschappelijk werk en financiële coaches. Multidisciplinaire trajecten zijn ingezet voor medewerkers in het kader van post covid-zorg.
In de Vernet Health Ranking heeft Zorgbalans het rapportcijfer 7.4 gekregen (in 2020 was dit een 7.0). Daarmee presteert Zorgbalans op meerdere verzuimonderdelen beter dan het gemiddelde in de branche.
Jaarlijks stelt Zorgbalans de medewerkers in de gelegenheid om via de werkgever een griepvaccinatie te krijgen. In 2021 heeft 17% van de medewerkers zich via Zorgbalans laten vaccineren. Ook was het in dit jaar mogelijk voor medewerkers om de (booster)vaccinatie tegen het coronavirus via Zorgbalans te krijgen.
Toekomstgerichte organisatie
Ontwikkelprogramma Visie en Strategie
In 2021 is het ontwikkelprogramma vervolgd waarin de medewerkers van Zorgbalans worden meegenomen in de visie en strategie van Zorgbalans, deze vertalen naar hun eigen werk en in staat worden gesteld om hun bijdrage te leveren aan het waarmaken van de visie en strategie.
Het programma voor de leidinggevenden en sleutelpersonen heeft in het eerste half jaar digitaal plaatsgevonden. In het najaar van 2021 kon de eerste groepsbijeenkomst fysiek plaatsvinden. Centraal in deze bijeenkomsten stonden strategische thema’s als veelzijdigheid, integratie van technologie in ons werk en samen met partners de juiste zorg op de juiste plaats bieden. Daarnaast stonden thema’s centraal voor leidinggevenden en sleutelpersonen om een voortrekkersrol te vervullen op de visie en strategie; denk bijvoorbeeld aan handvatten voor effectieve teams.
Naast het ontwikkelprogramma zijn er in 2021 twee games aan alle medewerkers aangeboden. Met de Zorgbattle konden medewerkers elkaar digitaal uitdagen om hun kennis te toetsen over Zorgbalans en de visie en strategie. Daarnaast konden teams aan de slag met een visiespel waarin zij hun dagelijks werk in het licht konden plaatsen van de visie en strategie en door opdrachten hier actiever mee aan de slag konden gaan.
Teammanagers in opleiding en begeleiding door leermeesters
Zorgbalans heeft in 2021 het opleidingstraject voor teammanagers gecontinueerd, er zijn twee teammanagers in opleiding gestart. Zij volgen aan de Hogeschool Leiden het tweejarige bachelorprogramma ‘Management in de zorg’. Dit biedt carrièremogelijkheden voor Zorgbalansmedewerkers die een leidinggevende functie ambiëren en Zorgbalans een eigen kweekvijver van stevig opgeleide teammanagers. De teammanagers in opleiding zijn gekoppeld aan leermeesters. Deze leermeesters zijn (locatie)managers; ze krijgen een leergang aangeboden om deze rol goed te kunnen uitvoeren.
Van Leerhuis naar Zorgbalans leergemeenschap
In 2021 is besloten het huidige Leerhuis om te vormen naar de Zorgbalans leergemeenschap. Met de inrichting en vormgeving van deze leergemeenschap wordt de belangrijke stap gezet om opleiden en leren door de hele organisatie heen te organiseren. Doel hiervan is om zowel medewerkers in opleiding als reeds gediplomeerde medewerkers zich verder te laten ontwikkelen en (blijven) boeien en behouden voor Zorgbalans.
De eerste stap is het spreiden van de zij-instromers en starters die via ROC OPPstap een opleiding bij Zorgbalans volgen. Hun opleiding is niet langer gecentreerd op één locatie (Velserduin). Zorgbalans gaat werken met leerroutes door de hele organisatie heen in drie regio’s. In elke regio bevindt zich een uitvalsbasis en zijn er verdiepingsplaatsen voor de specialisatie, verbreding en verdieping van de competenties. Op deze manier wordt de brede instroom van nieuwe leerlingen gestimuleerd, evenals een brede uitstroom van leerlingen naar andere teams en locaties binnen Zorgbalans.
Digitale leermiddelen
Door onder andere de coronapandemie hebben we meer digitale mogelijkheden leren kennen binnen het geven van opleidingen en trainingen. In 2021 hebben we geschetst hoe het leerecosysteem voor de nabije toekomst eruit moet komen te zien. Inzichtelijk is gemaakt wat voor apps en software we gebruiken en welke wenselijk zijn om het digitaal leren te optimaliseren en daarnaast het leerproces van leerlingen te volgen en te ondersteunen. Ook zijn de voorbereidingen getroffen voor het aankopen en implementeren van een nieuw leerlingvolgsysteem en leermanagementsysteem.
AFAS
Na inmiddels vier jaar werken met AFAS was de opzet aan een optimalisatieslag toe. In de praktijk bleek dat een aantal processen foutgevoelig en arbeidsintensief waren ingericht. De gebruikersvriendelijkheid liet op onderdelen te wensen over en de gehele administratie nam veel meer tijd in beslag dan oorspronkelijk verwacht. In 2021 is een project gestart waarin de inrichting en werkwijze uitvoerig is onderzocht en verbeterd.
5. Kwaliteit
Coronapreventie
Zorgbalans is in maart 2020 het centrale crisisteam gestart om sturing te kunnen geven aan de coronacrisis. Zorgbalans houdt zich aan de landelijke voorschriften van de overheid en de richtlijnen van het RIVM. Deze richtlijnen worden waar nodig in overleg met de HIP-commissie en de VSO, vertaald naar beleid specifiek voor Zorgbalans.
Pilot coronavaccinaties
VWS heeft Zorgbalans eind 2020, als grote zorgorganisatie met meerdere locaties, gevraagd om deel te nemen aan de pilot coronavaccinaties. In januari 2021 is in nauwe samenwerking met ROAZ-ziekenhuisapotheken door een eigen mobiel vaccinatieteam onder leiding van een specialist ouderengeneeskunde, de pilot uitgevoerd. Drie weken later werden de bewoners voor de tweede keer gevaccineerd. De pilot is positief geëvalueerd door de vakgroep specialisten ouderengeneeskunde.
COVID-19 unit in Zuiderhout
Van begin april 2020 tot en met maart 2021 is een eigen COVID-unit op de locatie Zuiderhout ingericht waar cliënten in strikte isolatie verpleegd werden. De cliënten werden onder begeleiding van een verpleegkundige vervoerd van de woonzorglocaties van Zorgbalans naar Zuiderhout. Bezoek aan coronapositieve cliënten bleef mogelijk, in deze NOS-reportage stond dit centraal.
Cliëntwaardering
Waarderingen op ZorgkaartNederland
Zorgbalans heeft op de website van ZorgkaartNederland een waardering van 8,3 over de afgelopen vier jaar, iets hoger dan de benchmark die op 8,2 ligt.
In 2021 zijn voor Zorgbalans totaal 704 waarderingen gegeven. De meeste waarderingen voor de woonzorglocaties en Prettig Thuis zijn opgehaald door middel van interview- en belteams door onderzoeksbureau MarketResponse.
In de rapportage is per locatie een aantal interessante cijfers uit het onderzoek weergegeven en een korte analyse van alle interviews zoals geplaatst op ZorgkaartNederland. Tijdens deze analyse is er gekeken naar opmerkingen over persoonsgerichte zorg, eten en drinken, de omgeving/het gebouw en wat verder opvallend was. In de rapportage is ook het resultaat op de vier extra vragen over de toepassing en gebruiksvriendelijkheid van het cliëntportaal weergegeven.
Overzicht waardering per jaar
Cliëntwaardering locaties
Velserduin IJmuiden
8,4
Breezicht IJmuiden
8,5
De Moerberg IJmuiden
7,9
WF Visserhuis IJmuiden
8,4
De Molenweid Velserbroek
8,6
Huis ter Hagen Driehuis
7,9
Zuiderhout Haarlem
7,1
De Houttuinen Haarlem
8,2
De Heemhaven Heemstede
8,6
Kennemerduin Heemstede
8,0
Slottuin Heemstede
7,8
Horstendaal en Saanensduin Bennebroek
8,6
Den Weeligenberg Hillegom
8,1
Prettig Thuis
8,8
Wijkzorg
9,1
Wijkzorg
Zorgbalans Wijkzorg vraagt cliënten en mantelzorgers via een ansichtkaart een waardering te geven op de website van ZorgkaartNederland. Daarnaast is in 2021 via een schriftelijke raadpleging de PREM Wijkverpleging uitgevoerd, waarbij meer dan 150 cliënten toestemming hebben gegeven voor het plaatsen van hun waarderingen op ZorgkaartNederland. Wij zijn trots op de resultaten van de PREM Wijkverpleging: de wijkzorgmedewerkers van Zorgbalans ontvangen een 8,8 van hun cliënten en de organisatie Zorgbalans een 8,5.
Kwaliteit en veiligheid
Kwaliteitsindicatoren verpleeghuiszorg 2020
In juni 2021 is verantwoording afgelegd door het indienen van de kwaliteitsindicatoren 2020. Voor het verslagjaar 2020 zijn er drie verplichte indicatoren basisveiligheid: ‘Advance Care Planning’ (ACP), ‘bespreken medicatiefouten in het team’ en ‘aandacht voor eten en drinken’. Daarnaast zijn er zeven keuze-indicatoren, waaruit er minimaal twee moeten worden gekozen. Zorgbalans heeft gekozen om het aantal cliënten met vrijheidsbeperkende maatregelen (VBM), het percentage cliënten met VBM en de wijze waarop de organisatie denkt over vrijheidsbevordering, als keuze-indicatoren aan te leveren en te monitoren. Vrijheidsbevordering vindt Zorgbalans een belangrijk thema vanwege de invoering van de Wet zorg en dwang (Wzd) en de impact van onvrijwillige zorg op het leven van de bewoners. Voor 2021 is gekozen voor dezelfde indicatoren om gedurende een langere periode een goede vergelijking en analyse te kunnen maken.
In onderstaande tabel zijn de indicatoren voor 2021 weergegeven. In vergelijking met 2020 zijn in de aantallen VBM verschillen te zien. Een stijging of daling t.o.v. 2020 is met kleur weergegeven (groen = daling, geel = gelijk, rood = toename). Over het algemeen is het een stabiel beeld. De lichte toenames worden verklaard door een zwaardere doelgroep van bewoners met dementie en probleemgedrag en een verhoogde alertheid op het zorgvuldig inzetten en registreren van onvrijwillige zorg.
Basisveiligheid woonzorgcentra 2021
| Locatie | Aantal cliënten | Advance Care Planning | Medicatieveiligheid bespreking MIC in team | Aandacht voor eten en drinken | Aantal cliënten met VBM | % Clienten met VBM |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Velserduin | 160 | 100% | 100% | 100% | 1 | 0,63% |
| Breezicht | 119 | 100% | 100% | 100% | 2 | 1,68% |
| De Moerberg | 109 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| WF Visserhuis | 131 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| Huis ter Hagen | 143 | 100% | 100% | 100% | 1 | 0,70% |
| De Molenweid | 31 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| De Houttuinen | 91 | 100% | 100% | 100% | 4 | 4,40% |
| Kennemerduin | 86 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| De Heemhaven | 83 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| Slottuin | 33 | 100% | 100% | 100% | 0 | 0,00% |
| Horstendaal en Saanensduin | 63 | 100% | 100% | 100% | 1 | 1,59% |
| Den Weelingenberg | 118 | 100% | 100% | 100% | 8 | 6,78% |
| Totaal | 1167 | 17 |
Kwaliteitsindicatoren Wijkverpleging 2021
De indicatoren uit de PREM zijn in december 2021 aangeleverd aan Zorginstituut Nederland. In maart 2022 is de benchmark gepubliceerd in de portal van Mediquest.
Prettig Thuis 2021
Wlz-zorg thuis kent (nog) geen verantwoording van kwaliteit door middel van het aanleveren van kwaliteitsindicatoren.
Monitoring kwaliteit
Wonen & Revalidatie
Alle kwaliteitsindicatoren worden door de medewerkers geregistreerd in de cliëntdossiers van Lable Care en Ysis. Registraties worden in principe automatisch gegenereerd naar het management informatiesysteem XLCubed met uitzondering van incidentmeldingen agressie cliënten onderling. Deze worden handmatig ingevoerd. Uit XLCubed wordt de scorecard opgesteld (tabel 3), als onderdeel van de tertiaalrapportages die meerdere keren per jaar worden voorgelegd aan het directieberaad, CCR, OR, RvT&A, de huisbankier en accountant.
In tabel 3 worden de scores voor de woonzorglocaties weergegeven.
Tabel 3. Scorecard Kwaliteit en Veiligheid
| Jan | Feb | Mrt | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Algemeen | ||||||||||||
| Aantal uniek cliënten | 1.325 | 1.325 | 1.373 | 1.417 | 1.411 | 1.430 | 1.419 | 1.418 | 1.445 | 1.454 | 1.417 | 1.421 |
| Meldingen incidenten cliënten | ||||||||||||
| MIC - Vallen (meldingen) | 368 | 258 | 278 | 255 | 327 | 305 | 275 | 259 | 271 | 311 | 324 | 333 |
| MIC - Medicatie (meldingen) | 132 | 103 | 111 | 116 | 120 | 183 | 141 | 126 | 133 | 149 | 155 | 155 |
| MIC - Agressief gedrag (meldingen totaal) | 23 | 28 | 32 | 51 | 46 | 43 | 46 | 28 | 33 | 35 | 33 | 31 |
| Decubituspreventie | ||||||||||||
| Prevalente decubitus (% cliënten met graad II t/m IV) | 0,60% | 0,60% | 0,58% | 0,64% | 0,85% | 0,35% | 0,28% | 0,42% | 0,42% | 0,69% | 0,71% | 0,70% |
| Decubitus graad II - III (aantal cliënten) | 5 | 6 | 6 | 7 | 8 | 3 | 3 | 5 | 6 | 10 | 10 | 9 |
| Decubitus graad IV (aantal cliënten) | 3 | 2 | 2 | 2 | 4 | 2 | 1 | 1 | 1 | |||
| Aantal maatregelen Wet Zorg en Dwang | ||||||||||||
| Totaal Wet Zorg en Dwang | 95 | 93 | 96 | 73 | 75 | 80 | 64 | 107 | 108 | 102 | 82 | 92 |
| Onvrijwillige zorg in zorgplan | 29 | 22 | 27 | 17 | 18 | 17 | 14 | 23 | 25 | 26 | 19 | 22 |
| Stappenplan is doorlopen in zorgplan | 64 | 69 | 67 | 55 | 54 | 58 | 48 | 78 | 80 | 72 | 63 | 68 |
| Onvrijwillige zorg is toegepast in onvoorziene situatie | 2 | 2 | 2 | 1 | 3 | 5 | 2 | 6 | 3 | 4 | 2 | |
| Psychofarmaca (Medimo) | ||||||||||||
| Psychofarmaca (% cliënten) | 51% | 51% | 51% | 52% | 51% | 51% | 51% | 52% | 52% | 51% | 52% | 52% |
| Anxiolytica | 284 | 281 | 277 | 277 | 283 | 285 | 278 | 286 | 284 | 280 | 274 | 278 |
| Antidepressiva | 275 | 273 | 268 | 284 | 290 | 296 | 297 | 299 | 307 | 301 | 298 | 295 |
| Antipsychotica | 275 | 262 | 256 | 267 | 265 | 261 | 259 | 261 | 267 | 272 | 274 | 274 |
| Hypnotica | 207 | 215 | 219 | 224 | 232 | 228 | 229 | 225 | 220 | 221 | 218 | 217 |
Medicatieveiligheid
In de Q-gesprekken met de directeur Wonen & Revalidatie (W&R) die op iedere locatie plaatsvinden, zijn incidenten met medicatie een vast agendapunt.
Meldingen agressief gedrag
Het aantal meldingen was in april 2021 het hoogst, 51 meldingen van agressie en geweld tussen cliënten onderling. In de dashboards per locatie is te zien op welke locaties dit speelt. Deze dashboards worden in de Q-gesprekken per locatie met de directeur W&R besproken. Het locatiemanagement licht de cijfers toe en verantwoordt zich hierover.
Decubitus
Zorgbalans heeft in 2021 een decubitusprevalentie van minder dan 1%. Decubitusprevalentie en -preventie is vast onderwerp in de Q-gesprekken met de directeur W&R.
Onvrijwillige zorg
Zorgbalans zet zo min mogelijk onvrijwillige zorg in. Dit beleid is speerpunt bij de Q-gesprekken op alle locaties. De analyse onvrijwillige zorg is beschikbaar voor de IGJ en wordt gepubliceerd op onze website.
Farmacotherapeutisch overleg
Jaarlijks is er een medicatiereview op cliëntniveau met de apotheker. Tweemaal per jaar wordt de medicatie tijdens het multidisciplinair overleg (MDO) doorgenomen met verzorgende, cliënt en/of familie. Hiermee wordt de medicatieveiligheid geborgd en polyfarmacie gemonitord.
Advance Care Planning (ACP)
De VSO voert in principe binnen vier weken na opname van een cliënt, de ACP uit. Bij geriatrische revalidatiezorg (GRZ) is dit binnen één week.
Wijkzorg
De buurtteams registreren incidenten in het cliëntdossier ONS en kunnen zelf rapportages uitdraaien. Deze worden besproken in het teamoverleg en het jaargesprek met de directeur Wijkzorg.
Tabel 4. Incidenten en klachten Wijkzorg 2021
| Jan | Feb | Mrt | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Algemeen | ||||||||||||
| Aantal uniek cliënten | 3.386 | 3.414 | 3.465 | 3.319 | 3.364 | 3.390 | 3.317 | 3.278 | 3.319 | 3.339 | 3.390 | 3.383 |
| Meldingen incidenten cliënten | ||||||||||||
| MIC - Vallen (meldingen) | 21 | 9 | 38 | 31 | 28 | 13 | 16 | 19 | 13 | 24 | 27 | 33 |
| MIC - Medicatie (meldingen) | 58 | 35 | 39 | 35 | 42 | 44 | 60 | 37 | 64 | 81 | 56 | 46 |
| MIC - Agressief gedrag (meldingen) | 3 | 2 | 4 | 3 | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 |
Prettig Thuis
De Prettig Thuisteams registreren met name valincidenten en medicatie-incidenten. Incidenten worden besproken in het werkoverleg en het Q-gesprek met de directeur W&R.
Tabel 5. Incidenten en klachten Prettig Thuisteams 2021
| Jan | Feb | Mrt | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Algemeen | ||||||||||||
| Aantal uniek cliënten | 273 | 293 | 329 | 326 | 321 | 288 | 335 | 271 | 315 | 262 | 251 | 250 |
| Meldingen incidenten cliënten | ||||||||||||
| MIC - Vallen (meldingen) | 19 | 22 | 14 | 21 | 7 | 10 | 12 | 11 | 6 | 12 | 19 | 8 |
| MIC - Medicatie (meldingen) | 40 | 25 | 51 | 41 | 35 | 46 | 48 | 38 | 31 | 51 | 61 | 47 |
| MIC - Agressief gedrag (meldingen) | 1 | 1 | 3 | 1 | 4 | 1 |
Implementatie Wet zorg en dwang (Wzd) ambulant
Per 1 januari 2020 is de Wzd in werking getreden. Het jaar 2020 werd gezien als overgangsjaar, implementatie van deze wet in de praktijk zou in 2021 moeten plaatsvinden. Voor de Wzd ambulant liep de implementatie enige vertraging op, mede door de standpunten van de LHV en Verenso ten aanzien van de uitvoerbaarheid van de wet in de thuissituatie.
De Wzd-werkgroep ambulant is op 13 april 2021 gestart met de voorbereidingen om deze wet in de Wijkzorg en de Prettig Thuisteams van Zorgbalans te implementeren. In 2021 zijn de cliëntvertrouwenspersonen extra onder de aandacht gebracht bij de cliënten die dit betreft (Wlz-cliënten en Zvw-cliënten met diagnose PG). Hiervoor is een folder ontwikkeld en de informatie op de Zorgbalanswebsite uitgebreid.
Klachten cliënten
De klachtenregeling van Zorgbalans is conform het voorschrift van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), laagdrempelig. De klacht wordt in eerste instantie zoveel mogelijk afgewikkeld op de plek waar deze ontstaat. In deze fase gebeurt dat onder de verantwoordelijkheid van de betrokken directeur. Indien de klager niet tevreden is kan de cliënt zich wenden tot de klachtencoördinator en wordt de klacht afgehandeld onder de verantwoordelijkheid van de RvB. Als de klager ook niet tevreden is over deze afwikkeling, dan kan de cliënt zich tenslotte wenden tot de landelijke Geschillencommissie Verpleging, Verzorging en Geboortezorg (VVG).
In 2021 ontving de klachtencoördinator acht klachten van cliënten (en/of hun familie) van de woonzorgcentra. Er waren vijf klachten over de buurtteams en een klacht over een Prettig Thuisteam. We hebben geen klachten van bezoekers van onze ontmoetingscentra ontvangen. Eén klager heeft in 2021 een geschil aanhangig gemaakt bij de Geschillencommissie Verpleging, Verzorging en Geboortezorg (VVG).
Onderzoek en audits
Incidentonderzoek met behulp van PRISMA-light analyse
De PRISMA-light analyse is een intern onderzoek waarbij met de betrokkenen stapsgewijs de oorzaken van een (bijna) incident in beeld worden gebracht. Doel is om samen te leren van incidenten en kwaliteit van zorg te verbeteren. In 2021 zijn vier incidenten volgens deze methode geanalyseerd. Onderzoeksverslagen worden beoordeeld door een niet bij het incident betrokken specialist ouderengeneeskunde.
In 2021 zijn drie incidenten bij de IGJ gemeld als ‘melding geweld in de zorgrelatie’ waarvan één incident achteraf gezien niet meldenswaardig bleek te zijn.
Meldingen datalek
In 2021 zijn zeven meldingen van een datalek ontvangen. Al deze meldingen zijn direct opgepakt en afgehandeld. Eén melding betrof een poging tot afpersing door te dreigen met publicatie van cliëntgegevens, onrechtmatig bemachtigd via één van onze IT-leveranciers. Door intensief onderzoek van politie en interne en externe deskundigen is publicatie tijdig voorkomen en heeft de politie een verdachte aangehouden. Dit datalek is gemeld aan de Autoriteit Persoonsgegevens.
Interne audits
Wonen & Revalidatie
Elektronisch cliëntendossier (ECD) – control en kwaliteit
De beleidsadviseurs Kwaliteit hebben in 2021 bij alle dertien locaties een dossieraudit uitgevoerd bij een steekproef van 15% van de dossiers per locatie, aan de hand van de volgende criteria:
- Indicatoren met betrekking tot het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg, interne en externe sturing;
- Overige wettelijke eisen;
- Afspraken zorgkantoor.
Het ECD Lable Care geeft (erg) veel verschillende manieren om informatie vast te leggen. Het resultaat is veel informatie, dat niet altijd makkelijk is terug te vinden. Specifieke aandachtspunten zijn het op de afgesproken wijze vastleggen van kwaliteit van leven, mondzorg, onvrijwillige zorg en het opstellen en evalueren van het zorgplan.
Interne audit Onvrijwillige zorg
In 2021 heeft de directeur Wonen & Revalidatie voor de jaarlijkse interne audit op woonzorglocaties het onderwerp onvrijwillige zorg aangedragen. De locatie-audit is uitgevoerd in september 2021 door de leerlingen van de interne opleiding Verpleegkunde niveau 4, in samenspraak met de afdeling Kwaliteit. Per locatie is de audit aangevuld met een specifiek onderwerp dat die locatie intern getoetst wilde zien. Het is de vijfde keer dat interne audits zijn opgenomen in het programma van de opleiding Verpleegkunde niveau 4.
Geconstateerd is dat bij de betrokken medewerkers onvrijwillige zorg onder de aandacht is en zij de cliëntdossiers zorgvuldig proberen aan te vullen met deze informatie. De kennis over de Wzd kan worden verbeterd bij medewerkers en locaties waar er niet dagelijks mee wordt gewerkt.
Externe audits
Certificatie in de Zorg
Zorgbalans is ISO-gecertificeerd en wordt daarvoor jaarlijks getoetst door Certificatie in de Zorg. In 2020 is de nieuwe driejaarlijkse externe controle auditcyclus van de NEN ISO 9001 normen gestart. Vanwege de coronasituatie heeft in 2021 de controle-audit in november plaatsgevonden. Het auditteam was positief verrast over hoe Zorgbalans zich heeft gepresenteerd, ondanks de coronapandemie. “Het is de trots, de openheid en de cliëntgedrevenheid van medewerkers die het auditteam heeft getroffen”. Punten die bij de volgende audit getoetst worden zijn: samenwerking met derden in de buurt van locaties, inzet mantelzorgers, hoe (lokaal) om te gaan met klachten en incidenten en het inwerkprogramma nieuwe medewerkers. Ook wordt de voortgang ontwikkeling en effect inzet zorgtechnologie, de bekendheid van de VVAR, het effect van de observatiemethode Dementie Care Mapping op persoonsgerichte zorg onderzocht en is er aandacht voor de monitoring van prestaties en aansluiting van de tertiaalrapportage op (strategische) doelen.
Wmo-audit
Op 8 november 2021 heeft GGD Kennemerland namens de gemeentes Haarlem en Zandvoort een externe audit uitgevoerd op de kwaliteit van de Huishoudelijke Ondersteuning. Zorgbalans voldeed geheel aan de kwaliteitseisen.
De inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
Afsluiting onderzoek Horstendaal & Saanensduin
Op 8 april 2021 heeft de IGJ het onderzoek naar woonzorglocatie Horstendaal en Saanensduin in het kader van haar toezicht op infectiepreventie en antibioticabeleid (inclusief corona) afgesloten. De Inspectie heeft Zorgbalans gecomplimenteerd met de opzet en de volledigheid van het plan van aanpak.
Regiobezoek
De IGJ heeft op 15 december 2021 een regiobezoek gebracht aan de VVT-organisaties en de HAP. De IGJ is met name geïnteresseerd in het perspectief van de medewerker in de aanhoudende en impactvolle coronaperiode. De Inspectie bezocht o.a. woonzorglocatie De Heemhaven en ging in gesprek met medewerkers van de Wijkzorg en Prettig Thuis.
De IGJ heeft aangegeven hierdoor een goed beeld te hebben gekregen van de regio en met name het perspectief van de medewerkers. Rond dat thema hebben ze fors doorgevraagd, wat voortkomt uit het feit dat in andere regio’s de continuïteit van zorg nog meer onder druk staat of dat zij zeer zorgelijke signalen horen. De Inspectie was onder de indruk van de manier waarop we in onze regio de coronazorg gezamenlijk hebben georganiseerd.
Overig onderzoek 2021
UNO-Amsterdam
Zorgbalans maakt deel uit van het Universitair Netwerk Ouderenzorg van Amsterdam UMC, locatie VUmc (UNO-VUmc). Doel van het netwerk is de zorg voor en behandeling van cliënten in de langdurige ouderenzorg te verbeteren. De interne UNO-commissie van Zorgbalans fungeert als schakel tussen de dagelijkse praktijk en het UNO-Amsterdam en is multidisciplinair van samenstelling.
Deelname onderzoek
Zorgbalans heeft in 2021 meegedaan aan onderzoek van het UNO Amsterdam Inzake peilstations ‘Juist gebruik antibiotica’:
- Psychofarmaca;
- Urineweginfecties;
- Luchtweginfecties.
Themagroepen
Zorgbalans participeert in twee van de drie themagroepen, namelijk hersenaandoeningen en revalidatie.
Kwaliteitsprojecten
Wonen & Revalidatie
Dementie van binnenuit – Stichting Presentie
Zorgbalans neemt sinds 2018 deel aan ‘Dementie van binnenuit’, een onderzoeks- en leerprogramma binnen de intramurale zorg voor mensen met (vergevorderde) dementie.
Op 2 november 2021 is het boek Dementie van binnenuit, dat naar aanleiding hiervan is geschreven, gepresenteerd tijdens een bijeenkomst met de betrokken onderzoekers, schrijvers, Zorgbalansmedewerkers en de familieleden van de in dit onderzoek gevolgde cliënten. Tamara Pieterse, bestuurder Zorgbalans, overhandigde het eerste exemplaar aan Ernst van Koesveld, directeur-generaal Langdurige Zorg bij het ministerie van VWS.
Wijkzorg
Sociale Benadering Dementie
Zorgbalans en Anne-Mei The (bijzonder hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie aan de UvA) zijn in samenwerking met Haarlem Effect eind 2019 een experiment gestart met multidisciplinaire teams bestaande uit professionals met en zonder zorgachtergrond die thuiswonende mensen met dementie en hun naasten ondersteunen. In 2021 zijn Sociale Benaderingsteams actief in vier buurten in Haarlem Zuid-West en zijn pilots gestart met twee teams in Haarlem-Oost.
Data gedreven werken
Zorgbalans heeft de wens om de verscheidene data die we verzamelen in onze systemen meer te benutten bij het nemen van besluiten. Zorgbalans Wijkzorg wil directer inzicht om in de buurtteams efficiënter te kunnen sturen op inzet van medewerkers, financiën en technologie, maar ook om voorloper te zijn in het leren en ontwikkelen op basis van data in de zorgpraktijk door de zorgprofessionals zelf. Om ervoor te zorgen dat de data die binnen Zorgbalans Wijkzorg worden gegenereerd in het cliëntdossier van ONS, efficiënt en eenduidig worden ingevoerd, is in 2021 gestart met een scholingstraject Omaha-methodiek voor de wijkverpleegkundigen.
Er zijn twee dashboards ontwikkeld; één voor de buurtteams en één op bedrijfsmatig niveau, waarin de mogelijkheden tot aansluiting bij de nieuwe bekostiging wijkverpleging van de NZa worden verkend met behulp van bestaande data. Ook verkennen we wat de meerwaarde van Machine Learning/AI kan zijn, waarbij inmiddels clustermodellen zijn ontwikkeld op basis van de Omaha-data en onderzoek naar voorspelmodellen voor de wijkverpleging van Zorgbalans.
Intervisie en intercollegiale toetsing (SOW)
Zorgbalans ontvangt subsidie vanuit de Subsidieregeling Ondersteuning Wijkverpleging (SOW) ten behoeve van intervisie en intercollegiale toetsing voor en door wijkverpleegkundigen.
In 2021 is gestart met het organiseren van structurele intervisiebijeenkomsten. Door wijkverpleegkundigen op te leiden tot procesbegeleider intercollegiale toetsing, kan dit organisatie breed uniform worden toegepast. Hierdoor wordt eenduidige indicatiestelling bevorderd en kan de kwaliteit van zorg verbeterd worden.
Project Wijktuin
Jaarlijks worden er ontwikkelgesprekken gehouden met medewerkers uit de wijk. Veel gehoorde geluiden zijn de wensen tot zorginhoudelijke verdieping, zelfontwikkeling, het benutten van uiteenlopende talenten en om zelf een bijdrage te kunnen leveren aan kwaliteitsverbeteringen in de praktijk. Vanuit deze behoefte is het project Wijktuin bedacht. De Wijktuin is een creatieve verzamelplaats waar ideeën, knelpunten en verbeterkansen worden ingebracht voor en door medewerkers uit de Wijkzorg. Deze worden vervolgens in projectvorm uitgewerkt door enthousiaste medewerkers uit de wijk.
Lerend netwerk
Zorgbalans heeft een lerend netwerk gevormd met VVT-organisaties Omring en De Zorgcirkel. De organisaties wisselen onderling op verschillende niveaus regelmatig kennis en ervaringen uit. In 2021 zijn kwaliteitsverslagen en kwaliteitsplannen van de organisaties gedeeld en van feedback voorzien. Verder is er waar mogelijk kennisuitwisseling geweest op het gebied van informele zorg, palliatieve zorg, de Wzd en incidentenonderzoek.
De deelnemende organisaties hebben met elkaar een gezamenlijk traineeship van twee jaar ontwikkeld. In 2021 heeft de eerste lichting management trainees het programma afgerond. Als gevolg van de coronacrisis is besloten in 2021 geen derde lichting trainees aan te trekken.
6. Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering
Het jaar 2021 stond voor Zorgbalans in het teken van investeren in:
- nieuwe medewerkers;
- het opleiden van medewerkers;
- ICT;
- onze woonzorglocaties;
- kwaliteit en omvang van onze ondersteuning.
Het financiële resultaat over 2021 bedraagt € 6,7 mln.
In- en uitstroom medewerkers 2021
| Medewerkers | FTE | |
|---|---|---|
| Instroom | 740 | 283 |
| Uitstroom | 649 | 203 |
| Saldo 2021 | +91 | +80 |
Informatievoorziening
Informatievoorziening richt zich vooral op het ondersteunen van werkprocessen met juiste en volledige gegevens (informatiesystemen). Afgelopen jaar zijn diverse projecten gestart om bestaande processen te stroomlijnen. Voorbereidingen zijn getroffen om Zorgbalans breed hetzelfde informatiesysteem (ONS) te gebruiken om te roosteren. Mede om zo de uitwisselbaarheid van medewerkers tussen de verschillende bedrijfsonderdelen te bevorderen en hen meer-uren contracten aan te kunnen bieden.
In 2021 is ook het fundament gelegd voor een nieuw sociaal intranet voor onze medewerkers, waarop elke medewerker zelf nieuws over zijn team, afdeling of locatie kan delen.
Informatie Communicatie Technologie (ICT)
Ten behoeve van de Informatievoorziening richt ICT zich vooral op de onderliggende hardware, software, randapparatuur en netwerken. Naast continu onderhoud aan deze ICT-componenten, is in 2021 gestart met het vernieuwen van het WiFi-netwerk, het ontwikkelen van de eerder genoemde berichtenmanager en het ontwerpen van de ICT-infrastructuur voor het in aanbouw zijnde behandelcentrum Sonnevanck.
Informatiebeveiliging
De hoeveelheid privacygevoelige data neemt alsmaar toe, hetzelfde kan gezegd worden over cybercriminaliteit. Dagelijks zijn er berichten te vinden in het nieuws van (pogingen tot) inbraak en het stelen van gegevens. Het belang van goede informatiebeveiliging neemt daarom alsmaar toe. Afgelopen jaar heeft Zorgbalans daarom geïnvesteerd in extra beveiligingsmaatregelen die bijvoorbeeld het netwerkverkeer scannen op verdachte activiteiten of netwerkpoorten beveiligen tegen ongeoorloofd gebruik. Hierdoor kunnen pogingen tot inbraak of diefstal sneller worden gedetecteerd en/of worden voorkomen.
Duurzaamheid
In 2021 heeft de dalende trend van het energieverbruik en de CO2 uitstoot zich voortgezet. Het was het eerste volledige kalenderjaar dat de investeringen uit 2020 in verduurzaming (W.F. Visserhuis en Slottuin) zich vertalen in een structureel lager energieverbruik per m2. In 2021 is een energie-coördinator aangesteld die een CO2-routekaart heeft opgeleverd aan het ministerie van VWS met een doorkijk naar 2025 van de CO2 uitstoot reducerende maatregelen. De routekaart laat zien dat Zorgbalans in staat is om de eigen doelstelling voor 2030 van 125 kWh/m2 te realiseren. De doelstelling voor 2050 is 80 kWh/m2. Daarnaast heeft Zorgbalans zich in 2021 aangesloten bij de landelijke Green Deal zorg 2.0.
Financieringsstromen
De zorg wordt in Nederland vergoed uit de Wet Langdurige Zorg (Wlz), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). De zorgverlening is primair gericht om deze thuis bij de zorgvrager te organiseren, met wijkverpleging of Volledig Pakket Thuis. De cliënt heeft zoveel mogelijk de eigen regie over de inzet van zorg.
Zorginkoop afspraken
Voor het jaar 2021 heeft Zorgbalans zorginkoop-afspraken gemaakt voor het leveren van zorg vanuit de Wlz, de Wmo en de Zvw.
Productieafspraken 2021
Wlz
Voor het jaar 2021 zijn afspraken gemaakt met drie zorgkantoren: Zilveren Kruis, Zorg en Zekerheid en Amstelland en De Meerlanden. De productieafspraken betreffen met name de intramurale ZZP-zorg, Volledig Pakket Thuis (Prettig Thuis) en Modulair Pakket Thuis. Zorgbalans heeft met de zorgkantoren een driejarige overeenkomst afgesloten die loopt van 2021 t/m 2023. Voor de inschrijving voor het jaar 2021 kon Zorgbalans als bestaande zorgaanbieder volstaan met het indienen van een bestuursverklaring.
Verschillende zorgaanbieders hadden bezwaren geuit tegen het voorgenomen zorginkoopbeleid van de zorgkantoren en daartegen een kort geding aangespannen. De bezwaren richtten zich op het feit dat het landelijke basistarief in 2021 werd gesteld op slechts 94% en er 2% kon worden bijverdiend voor specifieke ontwikkelplannen.
Naar aanleiding van het gewezen vonnis hebben de zorgkantoren in 2021 hun inkoopbeleid moeten aanpassen conform de systematiek van 2020. Dit vonnis was van toepassing op alle zorgaanbieders, dus ook degenen die geen bezwaar hebben aangetekend en niet hebben deelgenomen aan het kort geding. Dit betekende dat – net als in 2020 – een tariefpercentage van 97% van het maximale NZa-tarief van toepassing is.
Het kwaliteitsbudget (de extra middelen die beschikbaar zijn voor verpleeghuiszorg) is bedoeld voor de implementatie van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Voor alle zorgaanbieders was in 2021 een kwaliteitsbudget gereserveerd. Zorgbalans heeft bij de zorgkantoren kwaliteitsplannen ingediend waarin de verbeteringen per locatie staan beschreven. Het kwaliteitsplan bevat een meerjarenbegroting waarin staat aangegeven voor welke kosten een beroep op het kwaliteitsbudget wordt gedaan. Gedurende het jaar 2021 is de realisatie door de zorgkantoren gemonitord. Definitieve verantwoording vindt plaats via de nacalculatie over 2021.
Ook in 2021 is met de Zorgkantoren regelmatig gesproken over kwaliteit, regionale beleidsthema’s, persoonsgerichte zorg en passend aanbod. Ook werd de zorg tijdens de coronaperiode en de verschuiving van intramurale zorg naar zorg thuis besproken.
Wmo
In het kader van de Wmo heeft Zorgbalans overeenkomsten met de gemeenten in de regio’s Zuid-Kennemerland, IJmond, Bollenstreek, Haarlemmermeer, Ouder-Amstel, Aalsmeer, Amstelveen en Uithoorn. Deze overeenkomsten hebben betrekking op de producten Begeleiding Ambulant, Dagbesteding, Kortdurend Verblijf en Huishoudelijke Ondersteuning.
Dagbesteding in de gemeenten Haarlem, Bloemendaal, Heemstede en Zandvoort wordt gefinancierd vanuit een all-in subsidiebedrag voor de geleverde zorg. Cliënten komen in zorg zonder voorafgaande beschikking van de gemeente en betalen geen eigen bijdrage.
Zvw
In het kader van de Zvw zijn met zorgverzekeraars overeenkomsten afgesloten. Het onderdeel Wijkverpleging is in 2021 in alle contracten via een integraal tarief gecontracteerd. Het is gelukt om bevredigende tarieven af te spreken voor de Wijkverpleging.
Verder zijn met alle zorgverzekeraars overeenkomsten gesloten voor de volgende zorgproducten:
- Geriatrische Revalidatie Zorg
- Eerstelijns Verblijf
- Paramedische zorg
- Geneeskundige Zorg voor Specifieke Patiëntgroepen
Voor alle onderdelen geldt dat bij de meeste verzekeraars sprake is van een budgetplafond. Dit is het maximum aan kosten dat aan Zorgbalans wordt vergoed op basis van goedgekeurde declaraties. Deze plafonds werden ook in 2021 weer periodiek bewaakt door middel van het vergelijken van een extrapolatie van de gerealiseerde productie met het plafond per verzekeraar. Door tijdig in gesprek te gaan met de verzekeraars kon niet betaalde productie worden voorkomen.
Cijfers cliëntenzorg en medewerkers
| Cliënten woonzorgcentra en Prettig Thuis | |
| Per eind 2021: | 1.410 cliënten in zorg |
| In 2021: | 504.565 dagen zorg en verpleging |
| Cliënten Wijkzorg | |
| Per eind 2021: | 4.852 cliënten in zorg |
| In 2021: | 773.645 uren zorg en verpleging |
| Cliënten ontmoetingscentra | |
| Per eind 2021: | 306 bezoekers |
| In 2021: | 65.036 dagdelen dagactiviteiten |
Medewerkers
Het gemiddeld aantal fte over 2021 is in totaal 2.332 waarvan 2.320 fte bij Zorgbalans en 12 fte bij FlexiCura. Deze aantallen hebben betrekking op medewerkers in loondienst en de ingezette uitzendkrachten. Er waren 900 vrijwilligers betrokken bij Zorgbalans in 2021.
Ziekteverzuim
Het gemiddelde ziekteverzuim over 2021 lag op 7,64%.
Managementinformatie
Iedere maand verspreidt de afdeling Planning en Control managementinformatie met de actuele stand van zaken omtrent productie, personele inzet en financiën. Iedere vier maanden is er een uitgebreidere versie aangevuld met kwaliteitsinformatie zorg. Deze tertiaalrapportage wordt gedeeld met de RvT&A, CCR, OR, accountant en huisbankier.
Administratieve organisatie/ interne controle
Ter waarborging van de betrouwbaarheid van registratie en verantwoording van de productie rapporteert de business controller conform de externe AO/IC eisen, de uitgevoerde controlewerkzaamheden en bevindingen rechtstreeks aan de RvB.
De productie 2021 is grotendeels gecontroleerd door middel van datacontrole en een steekproef op de gedeclareerde zorgregels van cliënten. Er zijn geen fouten of bijzonderheden geconstateerd. Er is vastgesteld dat de werkprocessen rond indicatie en registratie intern goed zijn geborgd en het systeem van het periodieke declaratieverkeer met zorgkantoren, verzekeraars en gemeenten zo is ingericht dat eventuele uitval vroegtijdig wordt gesignaleerd en gecorrigeerd. De accountant heeft goedkeurende controleverklaringen afgegeven bij de Wlz-nacalculaties 2021, de Wmo-verantwoordingen van 2021 en de subsidie gerelateerde verantwoordingen.
Financiële gegevens
| Bedragen in € mln | 2021 | 2022 |
|---|---|---|
| Bedrijfsopbrengsten | € 202,4 | € 189,7 |
| Bedrijfskosten | € 195,7 | € 182,9 |
| Resultaat | € 6,7 | € 6,8 |
| Eigen vermogen | € 58,3 | €51,6 |
| Solvabiliteit | 40,7% | 38,5% |
| Werkkapitaal | € 49,1 | € 35,2 |
| Current ratio | 2,7 | 2,2 |
| Leverage (berekend als vreemd vermogen gedeeld door het totale vermogen) | 59,3% | 61,5% |
| Budget ratio (berekend als eigen vermogen gedeeld door totale opbrengsten) | 28,8% | 27,2% |
7. Risicoparagraaf
Risicoparagraaf
Zorgbalans anticipeert op toekomstige ontwikkelingen en de gebruikelijke risico’s die samenhangen met onze zorg- en dienstverlening door het te voeren beleid te baseren op de vastgestelde visie en strategie 2020-2023, de meerjarenbegroting, de strategische personeelsplanning en het meerjaren huisvestingsplan. We toetsen alle (beleids-) ontwikkelingen en projecten hieraan, zodat het de organisatie ondersteunt in het nemen van samenhangende besluiten. Het werken aan de visie en strategie en de daaruit voortvloeiende vernieuwingsagenda daagt ons constant uit om scherp te kijken naar de uitdagingen van de toekomst en onze (maatschappelijke) opgave.
Net als in voorgaande jaren zien we als voornaamste risico’s:
- onzekere ontwikkeling van de tarieven van zorgkantoren, verzekeraars en gemeenten;
- onzekerheid over de omvang van de productie in relatie tot de productieplafonds;
- personele inzet die onvoldoende meebeweegt met de omzetontwikkeling;
- grote veranderingen in het zorgstelsel door een nieuw kabinet;
- te weinig medewerkers;
- onvoldoende aansluiting van woonzorgconcepten bij de toekomstige behoefte van ouderen op het gebied van wonen met zorg.
Dit zijn de reguliere risico’s die horen bij de bedrijfsvoering van een VVT-instelling en waarop de bedrijfsvoering en Planning en Control-cyclus zijn ingericht om te kunnen (bij)sturen en beheersen.
Een risico waarmee iedereen in de maatschappij geconfronteerd wordt, is cybercriminaliteit. Dat treft niet alleen individuen, maar ook bedrijven. Kwaadwillenden richten zich daarbij niet specifiek op een individuele organisatie, zoals Zorgbalans, maar doen zoveel mogelijk pogingen om ergens binnen te komen waar de beveiliging niet op orde is. Om vervolgens op digitale wijze geld, vertrouwelijke informatie of persoonsgegevens te stelen. Naast financiële en/of materiële bedrijfsschade kan het ook tot imagoschade leiden. Zorgbalans besteedt daarom veel aandacht aan het beveiligen van apparatuur en netwerken en wij maken medewerkers bewust van de risico’s op dit gebied.
Dat het jaar 2021 wederom in het teken van corona heeft gestaan, kon niemand vermoeden begin 2021. Inmiddels weten we zeker dat ook 2022 in hoge mate zal worden bepaald door corona. De nasleep van het hoge verzuim heeft effect tot de zomervakantie, is de verwachting. Wat we daarvan hebben geleerd op het gebied van omgaan met risico’s is dat we als Zorgbalans zodanig flexibel en alert zijn georganiseerd dat we in staat zijn om onverwachte gebeurtenissen adequaat het hoofd te bieden. In tijden van onverwachte crises een groter goed dan welk draaiboek ook.
